چکیده:
پژوهش حاضر با هدف ساخت و رواسازی آزمون خواندن با استفاده از سنجش شناختیتشخیصی انجام شد. به این منظور ابتدا با دستهبندی خصیصههای مرتبط با خواندن در تحقیقات و اسناد ملی و بینالمللی، مهمترین خصیصههای خواندن مشخص شد. پس از آن با استفاده از نظر متخصصان زبان و ادبیات فارسی و معلمان ابتدایی آزمون اولیه طراحی شد. پس از اجرای مقدماتی و تحلیلهای اولیه و حذف پرسشهای نامناسب درنهایت آزمون نهایی با 27پرسش طراحی شد که چهار خصیصهی درک اطلاعات صریح متن، استنباط، تلفیق، تفسیر و دانش واژگان را مورد سنجش قرار میدهد. در این تحقیق مراحل ساخت این آزمون تشریح شده است. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای، آزمون روی 816 نفر از دانشآموزان پایهی ششم ابتدایی شهر قم اجرا شد. تحلیلهای آماری با استفاده از مدل شناختیتشخیصی افزایشی، انجام شد. شاخصهای نسبی و مطلق برازش، نشاندهندهی برازش مناسب مدل است. همچنین استفاده از شاخصهای همسانی و دقت طبقهبندی نشاندهندهی همسانی و دقت مناسب طبقهبندی دانشآموزان توسط آزمون است. نتایج این تحقیق نشان داد این آزمون میتواند نیمرخ خصیصههای خواندن دانشآموزان را با استفاده از مدل سنجش شناختیتشخیصی شناسایی کند.
خلاصه ماشینی:
Daneshgar et al( با بررسي نمرات درس زبان و ادبيات فارسي سال هاي ١٣٩٠ تا ١٣٩٢، در دو آزمون استاندارد نشان دادند با اين که سؤالات امتحان نهايي در سطوح عالي يادگيري نيست ، بيش از ٣٥ درصد کل دانش آموزان کشور نمره ي زير ١٢ کسب کرده اند که نشان ميدهد براي بيش از يک سوم جمعيت کل کشور اهداف آموزشي محقق نشده است .
ضعف جدي سواد خواندن در دانش آموزان ايراني که در سنجش هاي ملي و بين المللي به آن اشاره شده است و نياز ساختار آموزش رسمي کشور به سنجش هايي که بتواند با جزئيات زياد، اطلاعات مفيدي در اختيار معلمان و برنامه ريزان آموزشي قرار دهد، اهميت ساخت آزمون سواد خواندن با استفاده از مدل هاي شناختيتشخيصي را مورد تأکيد قرار ميدهد.
international english language testing system )IELTS( درک چگونگی ارتباط ایده ها و جزییاتی که در متن های مختلف پراکنده شده اند مهارت به عنوان مهارت هاي اصلي در بخش خواندن آزمون زبان انگليسي پيرسون مورد ارزيابي قرار ميگيرد که عبارتند از ١) تشخيص موضوع ، ٢) تشخيص مثال ها و نکاتي که يک ايده را حمايت ميکند، ٣) شناسايي خلاصه ي يک متن ، ٤) شناسايي کلمات يا عبارات مناسب براي يک متن ، ٥) تشخيص هدف ، لحن کلام و گرايش هاي نويسنده ، ٦) شناسايي رابطه ي بين جملات و پاراگراف ها، ٧) دانستن واژگان علمي، ٨) تشخيص بين معاني صريح و معاني ضمني، ٩) درک معني کلمات ناآشنا، ١٠) درک اطلاعات صريح و ضمني، ١١) دسته بندي اطلاعات ، ١٢) پيگيري پديده هاي متوالي، ١٣) ارزيابي کيفيت و مفيد بودن متن ها، ١٤) خواندن يک متن با محدوديت زماني )٢٠١٠ ,Pearson(.