چکیده:
ترجیحات مختلف افراد در ارتباط با انتخاب مسکن مطلوب برای آنها، متاثر از نوع نیازها و میزان تامین آنها در خانه مورد نظرشان است. حال چنانچه محیط یک خانه به گونهای ساماندهی شود که بتواند بخش زیادی از نیازهای ساکنین خود را تامین نماید، آنها نسبت به آن احساس رضایت نموده و تمایلشان نسبت به ماندن در آن افزایش مییابد. این در حالی است که عکس این مورد زمانی اتفاق میافتد که فرد نسبت به محیطی که در آن ساکن است، رضایت کافی نداشته باشد؛ این امر در نهایت منجر به ترک آن مکان توسط فرد میشود. بنابراین چنین به نظر میرسد که میان نوع ترجیحات مسکونی افراد و میزان رضایت آنها از محیط زندگیشان، ارتباطی متقابل وجود داشته باشد؛ به این معنی که با شناخت عواملی که میتواند به افزایش رضایت از یک محیط مسکونی منجر شود، میتوان به مواردی که افراد در انتخاب یک مکان برای زندگیشان ترجیح میدهند، دست یافت. از سویی از آنجا که الگوی غالب سکونت در شهرهای معاصر کشورمان، الگوی آپارتمانی است و از سویی دیگر محل سکونت انسان تنها به چارچوب خانهای که در آن ساکن است خلاصه نمیشود، لذا در این پژوهش تحلیل ترجیحات افراد در سه مقیاس واحد آپارتمانی، ساختمان مسکونی و محله در دستور کار قرار گرفت. از طرفی با توجه به اینکه افراد مستاجر به واسطه شیوه زندگیشان، مدام با موضوع انتخاب مسکن و ترجیح یکی در بر دیگری روبرو هستند، لذا این افراد به عنوان جامعه هدف در این پژوهش انتخاب شدند. قلمرو مکانی پژوهش، شهر مشهد میباشد و جامعه آماری تحقیق نیز 384 نفر تخمین زده شد که این افراد از میان ساکنین تمام محلات شهر به صورت تصادفی انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه متشکل از سوالات باز و بسته بود که پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در تحلیل دادهها از آزمونهای F تک متغیره و نیز آزمون فردمن استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که در اولویت بندی افراد در ترجیحات مسکونیشان از میان سه مقیاس مورد بررسی، انتخاب محله در اولویت اول، انتخاب واحد آپارتمانی و مشخصات مربوط به آن در اولویت دوم و در نهایت انتخاب ساختمان مسکونی در سومین اولویت افراد در انتخاب محل زندگیشان به شمار میرود. همچنین از میان شاخصهای مربوط به سطوح فوق، شاخص ویژگیهای فضایی در ارتباط با واحد مسکونی، شاخص امنیت در ارتباط با ساختمان مسکونی و شاخص دسترسی و موقعیت در سطح شهر در مقیاس محله، در بالاترین درجه اهمیت در ردهبندی ترجیحات افراد نسبت به مقیاسهای مختلف محل سکونتشان قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
بررسي معيارهاي مطلوبيت سکونتي در سه مقياس واحدآپارتماني ، ساختمان مسکوني و محله (نمونه موردي :شهرمشهد) علي اکبر حيدري * تاريخ دريافت مقاله : ٩٦/٤/١٤ تاريخ پذيرش مقاله : ٩٦/٦/٢٠ چکيده ترجيحات مختلف افراد در ارتباط با انتخاب مسکن مطلوب براي آنها، متاثر از نوع نيازها و ميزان تامين آنها در خانه مورد نظرشان است .
از سويي از آنجا که الگوي غالـب سـکونت در شهرهاي معاصر کشورمان ، الگوي آپارتماني است و از سويي ديگر محل سکونت انسان تنها به چارچوب خانه اي که در آن ساکن اسـت خلاصه نمي شود، لذا در اين پژوهش تحليل ترجيحات افراد در سه مقياس واحد آپارتماني ، ساختمان مسکوني و محله در دستور کار قرار گرفت .
به اين معني که در يک جامعه ممکن است مسئله تامين امنيت مهمترين عامل در تبيين مطلوبيت مسکوني بررسي معيارهاي مطلوبيت سکونتي در سه مقياس واحد آپارتماني ، ساختمان مسکوني و محله (نمونه موردي : شهر مشهد) قلمداد شود و در جامعه اي ديگر مسئله تامين آسايش حرارتي و کاهش مصرف انرژي موضوع اصلي تعيين کننده مطلوبيت فضايي و عامل انتخاب مسکن به شمار رود (٢٢١ :٢٠١١ ,Olaru et al).
بر اين اساس چنين به نظر مي رسد که با شناسائي مولفه هاي موثر بر ميزان رضايتمندي و يا نارضايتي ساکنين از محل زندگي شان مي توان به درک وضعيت موجود کيفيت سکونت ، بررسي سطح ترجيحات افراد جهت انتخاب مسکن مطلوب و نيز تدوين راهبردهاي آتي جهت ارتقاء سطح کيفيت سکونت در ساير مکان ها دست يافت (١٩٨٧ ,Francescato et al).