چکیده:
بررسی ارزش صنایع پتروشیمی از یک سو به عنوان صنایعی استراتژیک در فراهمسازی مواد اولیه سایر بخشها و از سویی دیگر با توجه به وزن بالایی که در تشکیل بازار سهام تهران دارد؛ حائز اهمیت است. این صنعت که ضمن تاثیرپذیری از تحولات سایر بازارها به ویژه بازار نفت، اثرات قابل ملاحظهای برروی سایر بازارها به ویژه بازار مالی دارد. قیمت سهام شرکتهای پتروشیمی در بازار بورس، وابستگی زیادی به قیمت محصولات پتروشیمی و همینطور وابستگی زیادی به تغییرات قیمت نفت در بازارهای جهانی دارد. بر این اساس در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از دادههای روزانه سالهای 96-1387 و رهیافت خودتوضیحی با وقفههای توزیعی غیرخطی (NARDL)، وجود ناتقارنی در اثرگذاری قیمت نفت بر ارزش صنایع پتروشیمی مورد آزمون قرار گیرد. یافتهها حاکی از آن است که این صنایع میتوانند کانالی برای انتقال نوسانات قیمت جهانی نفت بر شاخص کل بازار سهام تهران باشند. در کوتاهمدت ناتقارنی در اثرگذاری قیمت نفت بر ارزش صنایع پتروشیمی تایید میشود. به نحویکه با کاهش قیمت نفت ارزش سهام صنایع پتروشیمی کاهش مییابد اما با افزایش قیمت نفت افزایشی در ارزش صنایع پتروشیمی رخ نخواهد داد. این در حالی است که در بلندمدت قیمت نفت بصورت متقارن بر شاخص صنایع پتروشیمی اثر میگذارد. از اینرو میتوان اظهار داشت که در بلندمدت نخست، هنگام کاهش قیمت نفت، حمایت کاذبی از شاخص پتروشیمی صورت نمیگیرد و دوم، به مانند شرکتهای بینالمللی فعال در حوزه انرژی، شرکتهای پتروشیمی ایرانی هم بصورت متقارن تحت تاثیر قیمت جهانی نفت بوده و عواملی نظیر مداخلات دولت و سفتهبازی در بورس مانع از اثرگذاری متفاوت این کانال نشده است.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از دادههای روزانه سالهای ٩٦-١٣٨٧ و رهیافت خودتوضیحی با وقفه های توزیعی غیرخطی (NARDL)، وجود ناتقارنی در اثرگذاری قیمت نفت بر ارزش صنایع پتروشیمی مورد آزمون قرار گیرد.
از اینرو می توان اظهار داشت که در بلندمدت، ابتدا هنگام کاهش قیمت نفت ، حمایت کاذبی از شاخص پتروشیمی صورت نمیگیرد و دوم، به مانند شرکت های بین المللی فعال در حوزه انرژی، شرکت های پتروشیمی ایرانی هم بصورت متقارن تحت تاثیر قیمت جهانی نفت بوده و عواملی نظیر مداخلات دولت و سفته بازی در بورس مانع از اثرگذاری متفاوت این کانال نشده است .
با توجه به اینکه قیمت جهانی نفت و نرخ ارز بازار آزاد ایران متغیرهایی برونزا نسبت به ارزش صنایع پتروشیمی هستند، میتوان از روش خودتوضیحی با وقفه های توزیعی خطی (ARDL) برای بررسی اثر این دو متغیر بر شاخص صنایع پتروشیمی استفاده نمود.
همچنین پیرایی و شهسوار (١٣٨٧) در بررسی خود با عنوان تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بورس ایران که بر اساس قیمت گذاری آربیتراژ و الگوی تصحیح خطای برداری و با استفاده از شاخص هایی همچون حجم پول، تولیدات داخلی و شاخص قیمت داخلی و نرخ ارز در دوره زمانی ١٣٨٥-١٣٧٠ به صورت فصلی انجام گردید به این نتیجه رسیدند که شاخص قیمت سهام با تمامی متغیرهای پژوهش رابطه مستقیم دارد.
Pesaran, Shin and Smith (2001) 2.