چکیده:
در ایران، محراب، یکی از مهمترین بخشهای یک بنای مذهبی محسوب میشود و نشان دهندهی
مهارت هنرمندان سازندهی آن است.
در تاریخ تزئینات معماری هنر اسلامی، همواره محرابها چه به لحاظ شیوهی ساخت و چه از نظر
نقشمایهها و ارزشهای خطی و خوشنویسی، بهترین و ارزشمندترین نمونههای موجود را در خود
جای دادهاند. از میان شیوهها و فنون به کار رفته در تزئین محرابها، استفاده از کاشیهای
زرینفام،یکی از دشوارترین و در عین حال زیباترین روشهاست. شاهکارهای به جای مانده از
محرابهای زرینفام، نشاندهندهی اوج به کارگیری تکنیکهای تزئینی برای ساخت محرابهاست.
محراب زرینفام امامزاده یحیی ورامین، بزرگترین و یکی از شکوهمندترین محرابهایزرین فام
ایران است که متاسفانه داخل کشور نگهداری نمیشود و اطلاعات اندکی از آن موجود است.
شاید به این دلیل است که تا کنون این شاهکار بیهمتای هنر ایرانی به درستی معرفی نشده و
کیفیت تصویری و محتوایی آن مورد مطالعه و بازخوانی قرار نگرفته است. هدف از این پژوهش،
تحلیل مضمونی و بصری محراب امامزادهیحیی ورامین به عنوان بزرگترین محراب زرینفام ایران و
یکی از شاهکارهای محرابسازی عصر ایلخانی است.
نتایج تحقیق، اطلاعات درخور توجهی از وضعیت صنعتکاشی و لعاب زرینفام در عصر ایلخانی،
نام سازنده، سال تولید و کیفیت تصویری و مضمونی بزرگترینمحراب زرینفام ایران در اختیار
میگذارد.