چکیده:
«داعش[1]»، تشکیلاتی تروریستی در خاورمیانه، خصوصا عراق و سوریه است. این تشکیلات از سال 2013، موفقیتهای زیادی را در عرصههای نظامی کسب کرد و هزاران نفر از نقاط مختلف جهان را به خدمت خود درآورد. ماهیت و سیر تحولات عصر جهانی شدن، از جمله تروریسم، از ابعاد اقتصادی، سیاسی و امنیتی برخوردار است؛ به طوری که تبیین این تحولات نیازمند فهم پیوندهای میان مولفههای اقتصادی، سیاسی و امنیتی و تاثیرات متقابل آن ها در تمامی سطوح داخلی، منطقهای و بینالمللی است. این تبیین، با کاربرد رویکرد اقتصاد سیاسی بینالملل[2] امکان پذیر است. تلاش داریم به این سوال پاسخ دهیم که «چگونه تاثیرات متقابل عوامل اقتصادی، سیاسی و امنیتی منطقه ای و بین المللی، ظهور گروه تروریستی داعش و روند تحولات آن را در منطقة خاورمیانه سبب شدهاند؟» در این مقاله، به تاثیرات ساختارهای سیاسی و نظامی-امنیتی خاورمیانه و توسعه نیافتگی سیاسی و اقتصادی منطقه ای بر روند شکل گیری داعش می پردازیم. هم چنین، به بررسی سیاستهای مالی حمایتی برخی از کشورها، به ویژه آمریکا و عربستان سعودی از این تشکیلات، خواهیم پرداخت. به علاوه، ابعاد نظامی و امنیتی خاورمیانه و ارتباط آن با شکلگیری و کارکرد داعش را در چارچوب رویکرد اقتصاد سیاسی بینالملل مورد بررسی قرار خواهیم داد.
خلاصه ماشینی:
(Middle East, 2014 سؤال اصلي اين تحقيق اين است که : چگونه تأثيرات متقابل عوامل اقتصادي ، سياسي و امنيتي منطقه اي و بين المللي ، ظهور گروه تروريستي داعش و روند ِ تحولات آن را در منطقة خاورميانه سبب شده اند؟ در پاسخ به اين سؤال برآنيم تا فرضية خود را بدين شرح مورد آزمون قرار دهيم که : سياست هاي حمايتي مالي آمريکا و عربستان سعودي از داعش و نيز ساختار سياسي امنيتي خاورميانه و تأثيرگذاري متقابل اين مؤلفه هاي اقتصادي ، سياسي و امنيتي بر يکديگر، ظهور و تحولات داعش را در پي داشته اند.
بنابراين ، سياست هاي مالي و حمايتي برخي از کشورها، خصوصا ايالات متحده آمريکا و عربستان از داعش به عنوان مؤلفة اقتصادي منطقه اي و بين المللي رويکرد تحليلي اقتصاد سياسي بين الملل ، يکي از مهم ترين مواردي است که به ما در فهم و شناخت ويژگي هاي اقتصاد سياسي داعش در منطقه و هم چنين چگونگي شکل گيري اين گروه تروريستي ، کمک مي کند.
در رابطه با موضوع سياست هاي مالي و حمايتي آمريکا از داعش در دو کشور عراق و سوريه ، مشاهده نموديم که مواردي از جمله تأمين امنيت رژيم صهيونيستي ، تضعيف محور مقاومت و متعاقبا مهار جمهوري اسلامي ايران و افزايش تنش در جهان اسلام ، مهم ترين اهداف آمريکا را در حمايت از اين گروه تروريستي تشکيل مي دهند.