چکیده:
آینده پژوهی به مثابه دانش اقدام و یک حوزه مستقل بین رشتهای برخوردار از پشتوانه های معرفت شناختی و روش شناختی است. با این حال، هنوز در سطوح و لایههای گوناگون اجتماعی و در عرصه مطالعات علوم اجتماعی به درستی فهم و درک نشده است و در پژوهشهای روابط بینالملل کمتر آثاری در این زمینه به چشم می خورد. هدف از پژوهش حاضر که یافته های آن آمده، یافتن عوامل احتمالی کم توجهی به سناریونویسی به مثابه یکی از ابزارهای نخستین و پرکاربرد در آینده پژوهی در پژوهش های روابط بینالملل در ایران است. بر این اساس، بررسی آیندهشناسی، روش شناسی و محتواشناسی مقالات پژوهشی تولید شده در حوزه آیندهپژوهی با تکیه بر روش سناریونویسی در نشریات تخصصی علوم سیاسی و روابط بین الملل در بازه زمانی 1392-1388 با رویکرد تحلیل روند به صورت کمّی ـ آماری و با رویکردی انتقادی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
یافته های پژوهش نشان می دهد بداعت و تازگی این حوزه مطالعاتی، باورهای نادرست و انتظار غیرعلمی از آینده پژوهی و روش-های مناسب کاربست آن، آشنایی اندک اساتید، دانشجویان و پژوهشگران روابط بین الملل با این حوزه مطالعاتی، زمان بر بودن و هزینه مالی انجام چنین پژوهش هایی و در نهایت عدم انباشت دانش حاصل از یافته های آینده پژوهی عوامل احتمالی موثر در ضعف توجه به آینده پژوهی به طور عام و سناریونویسی به طور خاص است.
خلاصه ماشینی:
بر اين اساس ، بررسي آينده شناسي ، روش شناسي و محتواشناسي مقالات پژوهشي توليد شده در حوزه آينده پژوهي با تکيه بر روش سناريونويسي در نشريات تخصصي علوم سياسي و روابط بين الملل در بازه زماني ١٣٩٢-١٣٨٨ با رويکرد تحليل روند به صورت کمي ـ آماري و با رويکردي انتقادي مورد ارزيابي قرار گرفته است .
پاسخگويي به اين پرسش ها هدف مقاله حاضر است : با توجه به پيچيدگي و عدم قطعيت محيط بين الملل و غيرخطي و آشوبناک بودن رخدادهاي سياسي چگونه مي توان از سناريونويسي در درک مناسب محيط بين الملل و برنامه ريزي بر پايه آن استفاده کرد؟ سناريونويسي چه قابليت ها و استعدادهايي براي پاسخگويي به دغدغه ها و نيازهاي پژوهشگران و محققان فعال در حوزه روابط بين الملل دارد؟ علل نازل بودن توجه به اين روش در پژوهش هاي روابط بين الملل در ايران در چيست ؟ بررسي آينده شناسي ، روش شناسي و محتواشناسي مقالات پژوهشي توليد شده در حوزه آينده پژوهي با تکيه بر روش سناريونويسي در نشريات تخصصي روابط بين الملل در بازه زماني ١٣٩٢-١٣٨٨ با رويکرد تحليل روند١ هدف ارزيابي مقاله قرار گرفته است .
به منظور بررسي مقالات برحسب گزينه سوم ، در مجموع ١٤٢ مقاله سياست خارجي فارسي زبان در نشريات روابط بين الملل در بازه زماني ١٣٩٢-١٣٨٨ مورد بررسي واقع شده است تا ملاحظه شود تا چه ميزان پژوهشگران روابط بين الملل به ارائه تصويري از آينده توجه نشان مي دهند بدون آنکه لزوما در چارچوب روش شناسي آينده پژوهي دست به مطالعه زده باشند.