پولیس در هومر و سقراط مقاله

ساختار سیاسی یونان کلاسیک با پولیس عجین شده است که تعریف آن پیچیدگی‌های زیادی دارد. پولیس یونانی نه یک واقعه بلکه فرآیندی است که در طی چند قرن به تکامل رسیده است. این مقاله به مقایسه پولیس در آثار هومر و سقراط می پردازد. در همین راستا سروده ایلیاد و اودیسه هومر، کریتون و آپولوژی سقراط بررسی شده اند. این مقاله بر این است که با سقوط امپراتوری میسنی و ورود یونان به عصر تاریک، هومر که در اواخر عصر تاریک زندگی می کرد در مقام اندیشه در حال گذار شکل های ابتدایی پولیس را صورت بندی می کند. شکل‌های ابتدایی پولیس واجد دو مفهوم مرکزی «شهر» و «قلمرو» است ؛ این پولیس همچنین قانون به مفهوم سنت و قواعد (تمیس) و به تبع آن عدالت (دیکه) را داراست و درجه ی ضعیفی از تعلق و وفاداری به اجتماع در آن موجود است. پولیس هومری پیشرو در توسعه پولیس به معنای گفته شده، بوده است. از طرف دیگر سقراط در کریتون، خود را فردی مطیع پولیس و قانون آن می داند اما در آپولوژی نافرمانی مدنی می کند. در همین راستا این مقاله مدعی است که حماسه بیشتر از فلسفه به سیاست و پولیس یونانی خدمت کرده است.

پوليس در هومر و سقراط دکتر مصطفي يونسي * تاريخ دريافت :١٣٩٠/٢/٧ تاريخ تأييد نهايي :١٣٩٠/٦/٦ نرجس هاشمي ** چکيده ساختارسياسي يونان کلاسيک باپوليس عجين شده است که تعريف آن پيچيدگي هاي زيادي دارد. اين مقاله بر اين است که با سقوط امپراتوري ميسني و ورود يونان به عصر تاريک ، هومر که در اواخر عصر تاريک زندگي مي کرد در مقام انديشه در حال گذار ، شکل هاي ابتدايي پوليس را صورت بندي مي کند. از طرف ديگر سقراط در کريتون ، خود را فردي مطيع پوليس و قانون آن مي داند اما در آپولوژي نافرماني مدني مي کند. (همان : ٣٣-٣٢) پرسش اصلي مقاله اين است که پوليس در هومر و سقراط چه مفهومي داشته است ؟ در همين رابطه به سروده هاي هومري و دو همپرسه کريتون و آپولوژي خواهيم پرداخت . جهت ترسيم صورت روشن تري از پوليس در سروده هاي هومري ، بحثي درباره ي انطباق شعر با واقعيت تاريخي و تفاوت ايلياد و اوديسه مطرح مي شود. به نظر مي رسد که هومر با شکل گيري پوليس ابتدايي به عنوان نقطه ي آغازين پوليس به مفهوم سياسي بوده است اما سقراط با توجه تضاد دو همپرسه کريتون و آپولوژي نقش سياست و پوليس را کم رنگ کرده است . ابتدا در آپولوژي از اين دو دفاع مي کند و تعهد خود به بيان حقيقت را ابراز مي دارد ؛ در کريتون نيز حاضر به فرار از زندان نمي شود چون به عنوان شهروند پوليس متعهد به قانون پوليس است . حماسه و سروده هاي هومر مرحله اي آغازين براي توسعه پوليس يوناني بوده است .