چکیده:
یمن به رغم بیثباتی گاه و بیگاه آن و در تلاقیگاه شرق و غرب، این روزها یکی از بدترین بحرانهای سیاسی و ناآرامیهای چند دهه اخیر را از سر میگذراند. برخی از تحلیلگران آنچه را که در یمن اتفاق میافتد، نوعی رقابت یا به تعبیری «جنگ سرد» ایران و عربستان سعودی به شمار میآورند. در همین راستا، سوالی که در چهارچوب نظریه رئالیسم تهاجمی مطرح میشود این است که «مواضع تهاجمی عربستان در قبال تحولات یمن چه ارتباطی با نقش و جایگاه منطقهای جمهوری اسلامی ایران دارد؟» در پاسخ به پرسش اصلی، این فرضیه به آزمون گذاشته خواهد شد که «رفتار عربستان در قبال تحولات یمن، در چهار سطح تحلیل بینالمللی، منطقهای، زیر منطقهای و دوجانبه متاثر از برتری منطقهای ایران و احساس خطر از نضج گرفتن تفکر شیعی در این مناطق است». یافتههای پژوهش نشان میدهد که آنچه یمن را به سوی آغاز جنگ داخلی سوق میدهد رقابت و احساس تهدید عربستان سعودی سنی مذهب از موقعیت ویژه ایران شیعی مذهب و تلاش برای حفظ و گسترش حوزه نفوذ و کنترل خود به عنوان یک بازیگر منطقهای در قبال ایران است. از همین رو، عربستان و متحدان پادشاهنشین آن در حاشیه خلیج فارس، کنترل حوثیها بر صنعا، پایتخت یمن را کودتا دانستهاند و با اتخاذ سیاستی تهاجمی و پیشدستانه در عرصه سیاست خارجی در صدد سدبندی ایران و گسترش حوزه نفوذ منطقهای خود برآمدهاند. اما این درحالی است که بحران پیچیده یمن ریشه در سیاست، قومیت و قبیلهگرایی در این کشور دارد. بحرانی که پتانسیل تزریق تنش بیشتر به روابط دو کشور تولیدکننده بزرگ نفت در خاورمیانه، یعنی ایران و عربستان را دارد.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي پژوهش نشان مي دهد که آن چه يمن را به سوي آغاز جنگ داخلي سوق مي دهد، رقابت و احساس تهديد عربستان سعودي سني مذهب از موقعيت ويژه ي ايران شيعي مذهب و تلاش براي حفظ و گسترش حوزه ي نفوذ و کنترل خود به عنوان يک بازيگر منطقه اي در قبال ايران است .
به همين دليل ، برخلاف طرح آمريکايي خاورميانه ي جديد که برمبناي تأمين امنيت رژيم صهيونيستي و منافع بلندمدت واشينگتن طراحي شده بود، روند تحولات در افغانستان ، عراق ، فلسطين ، لبنان ، سوريه و ديگر مناطق ، شرايط را به گونه اي فراهم آورده است که موازنه ي قدرت به نفع ايران و متحدان اش در حال تغيير است و فضا براي نقش آفريني جمهوري اسلامي به عنوان قدرتي منطقه اي و فرا منطقه اي ، بيش از پيش فراهم مي شود (٣٧ :٢٠٠٨ ,Nasr).
مجموعه ي اين نگراني ها و تهديدات به اضافه ي منابع نفتي يمن و ترس از الگو شدن يمن در منطقه براي ساير کشورها، باعث شده است تا علي رغم انتقادات و نارضايتي سعودي ها از عملکرد امريکا در منطقه و به ويژه در قبال ايران ، دولت امريکا از حمله ي عربستان به يمن حمايت کند و به ارائه ي "کمک هاي لجستيکي و اطلاعاتي و تدارکات و پشتيباني " بپردازد (,Sharp ٢٠١٥).
HOUTHIS APPOINT NEW DE- FENSE MINISTER, The Yemen Times, 23 March, Retrieved 31 .