چکیده:
با توجه به اهمیت نسب در حفظ نظام خانواده و ثبات نسل‌ها، اهتمام شارع و قانون‌گذار همواره بر حفظ آن در سایه تقنین بوده است. از این رو در فقه امامیه و به تبع آن قانون مدنی برای اثبات نسب پدری که به دلیل پنهانی بودن منشا آن به مراتب دشوارتر از نسب مادری است، دلائل متعددی مانند قاعده فراش، اقرار، شهادت، استفاضه و... را تعیین کرده است و حتی در فرض نبودن دلایل قوی تر به لحاظ کشف واقع، قائل به قابلیت استناد به ضعیف ترین ادله هم چون قرعه است.در این میان با توجه به عدم حصری بودن ادله اثبات نسب و نحوه عملکرد شارع در این حوزه، جایگاه روش های دقیق علمی چون DNA Typing یا آزمایش DNA که از اهم موارد کاربرد آن در علم ژنتیک، اثبات نسب و تعیین رابطه ابوت می باشد، قابل تامل است، لذا پژوهش حاضر به این مهم پرداخته است، چراکه با توجه به نظرت فقها و حقوقدانان و استناد به ادله اصولی و فقهی از جمله حجیت قطع و علم عرفی، حجیت این آزمایش در اثبات نسب به لحاظ شرعی و قانونی قابل اثبات است.
خلاصه ماشینی:
روش روش تحقيق و مطالعه در مقاله حاضر با تکيه بر روش توصيفي ـ تحليلي ، ابتدا بررسي ميزان اطمينان و دقت اين روش در اثبات نسب بيولوژيکي و سپس کنکاش در مستندات فقهي و نظرات فقها و حقوقدانان در مورد حجيت اين گونه آزمايشات در زمينه اثبات نسب شرعي و قانوني است ، لذا جهت حفظ سير منطقي بحث و نتيجه گيري مطلوب، پرداختن به ضرورياتي چون ماهيت حقوقي نسب ، معرفي اجمالي DNA و کارايي و روشهاي انجام آزمايش آن ضروري است تا سپس با توجه به درجه قطعيت اين آزمايش در تعيين نسب به لحاظ بيولوژيکي و استناد به ادله اصولي و فقهي ، جايگاه اين روش را در بين ساير طرق اثبات نسب معلوم نموده و مشخص نماييم که آيا افزون بر نسب طبيعي ، نسب شرعي نيز از اين راه قابل اثبات است يا خير؟ نسب و ماهيت حقوقي آن اثبات حجيت آزمايش DNA در تعيين نسب با توجه به عدم قابليت اين آزمايش در تعيين منشأ نسب ، مبتني بر روشن شدن ماهيت حقوقي نسب است ، مبني بر اين که حقيقت آن عرفي است يا شرعي ؟ نسب از لحاظ لغوي به معناي نژاد، اصل ، خويشاوندي و قرابت بين دو شي ء است (معلوف، ١٩٧٣)، (رازي، ١٤١٨)، (معين ، ١٣٨١)، (بندرريگي ، ١٣٦٦) و (فؤاد افرام، ١٩٨٦) و از آنجا که براي نسب حقيقت شرعيه ثابت نشده است ، تعريف اصطلاحي آن نيز در راستاي معناي لغوياش مي باشد.
(
, 
, 
)
