چکیده:
پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان و انواع خشونت اعمال شده علیه زنان در خانوادهها و تاثیر عوامل اجتماعی موثر بر خشونت انجام یافته است. این پژوهش به روش پیمایش و با کمک پرسشنامه بر روی 384 نفر از زنان متاهل شهر اردبیل که حداقل یک سال از ازدواج آنها میگذرد، انجام گرفته است. با توجه به ناهمگنی اقتصادی و اجتماعی شهر اردبیل، از شیوه چند مرحلهای برای نمونهگیری استفاده شده است. بر اساس یافتههای این پژوهش، متغیرهای تصور فرمانبردارانه زن از نقش خود در خانواده، تصور سلطهگرایانه مرد از نقش خود در خانواده و تفکیک نقشهای جنسیتی زن و مرد، تاثیر مستقیم و معناداری بر خشونت علیه زنان دارند و سطح زندگی خانواده، مذهبی بودن زن و تحصیلات زن و مرد بر خشونت علیه زنان تاثیر معکوس و معنیداری داشته است.
بر اساس نتایج رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان، کل متغیرهای مستقل 6/45 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند.
جامعهپذیری نقشهای جنسیتی (سه متغیر تصور فرمانبردارانه، تصور سلطهگرایانه و تفکیک نقشهای جنسیتی) بیشترین تاثیر را در خشونت علیه زنان در جامعه ایفا میکنند.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي به دست آمده از نتايج تحقيق اسفندآبادي نشان داد، که ٨١/٧ درصد آزمودني ها، گاه تا هميشه ، مورد خشونت عليه زنان در خانواده (مطالعة موردي شهر اردبيل )/١٥٣/۱۵۳ همسرآزاري قرار گرفته اند و بين وضعيت اقتصادي، ميزان تحصيلات و شغل زن و شوهر، مصرف الکل و پرخاشگري و ميزان همسرآزاري، رابطة معني داري وجود دارد (اسفندآبادي، ١٣٨٢).
هم چنين بين متغير تصور مردان از نقش جنسيتي خود (تصور اقتدارگرايانه ) و خشونت رواني ، خشونت جنسي ، خشونت اقتصادي و خشونت کلي عليه زنان ، همبستگي مستقيم و معنادار برقرار است ؛ به عبارت ديگر مي توان گفت که اگر تصور مردان از نقش خود، يک نقش اقتدارگرايانه باشد، ميزان اعمال خشونت آميز آنان عليه همسرانشان افزايش خواهد يافت .
بين متغير تفکيک نقش هاي جنسيتي زن و مرد با خشونت رواني ، خشونت جنسي ، خشونت اقتصادي و خشونت کلي عليه زنان، همبستگي معکوس و معناداري وجود دارد؛ به عبارت ديگر مي توان گفت که هرچه درهم آميختگي نقش ها در انجام امور مختلف بيش تر باشد، ميزان رفتار خشونت آميز شوهر عليه همسرش، کاهش خواهد يافت و بالعکس .
جدول ٣: ضرايب همبستگي پيرسون بين شيؤە جامعه پذيري نقش هاي جنسيتي زن و مرد، سطح زندگي خانواده، پايبندي مذهبي زن و مرد، تحصيلات زن و مرد و ابعاد خشونت در خانواده (به تصویر صفحه مراجعه شود) در جدول شماره ٤، با استفاده از معادلة رگرسيون چندگانه به شيوة هم زمان، به تبيين متغير وابسته (خشونت عليه زنان در خانواده) پرداخته شده است .