چکیده:
این مقاله با رویکردی تحلیلی - انتقادی در باره یک کتاب دانشگاهی به نگارش درآمده است. اثری جامعهشناسانه که به عنوان یک متن کمک درسی برای آشنایی دانشجویان رشته های مختلف علوم اجتماعی و علوم سیاسی در ایران و جهان با سیر تحول جریان روشنفکری در ایران معاصر به رشته تحریر درآمده است. بر این اساس، نگارنده مقاله ابعاد مختلف شکلی، روشی، نظری و محتوای علمی کتاب را در بوته نقد و محک آزمون نهاده است تا میزان شایستگی آن به عنوان منبع درسی برای تدریس جامعهشناسی سیاسی ایران یا برای مطالعه عمومی علاقهمندان مشخص و البته عیار آن برای مخاطبان دانشگاهی روشن گردد. این کتاب از برخی ویژگیهای درخور و مثبتی برخوردار است. با این وجود، در ابعاد گوناگون شکلی، روشی، نظری و علمی کاستیهایی دارد که میتواند در چاپهای بعدی برطرف گردد و متنی شایسته در اختیار دانشجویان قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
بر ایـن اساس ، نگارنده مقاله ابعاد مختلف شکلی، روشی، نظری و محتوای علمی کتـاب را در بوته نقد و محک آزمون نهاده است تا میزان شایستگی آن به عنوان منبع درسـی برای تدریس جامعه شناسی سیاسی ایـران یـا بـرای مطالعـه عمـومی علاقـه منـدان مشخص و البته عیار آن برای مخاطبان دانشگاهی روشن گردد.
)١ یکی از این آثار که دیدگاهی انتقادی نسبت به امواج گوناگون جریـان روشـنفکری در ایران معاصر اتخاذ کرده است ، کتاب روشنفکران ایـران : روایـت هـای یـأس و امیـد است که به وسیله علی میرسپاسی به نگارش درآمده و در ایالات متحده آمریکا به چاپ رسیده است .
در این میان ، نقد بنیادی میتوان بر اثر وارد ساخت و آن عدم بهره گیری از منابع فارسی گسترده در حوزه جامعه شناسی سیاسی ایران و بـه ویـژ] در باره جریان روشنفکری معاصر است .
به طور کلی، رویکرد اثر نسبت به بررسی و تبیین علمی یک مسـاله بنیـادی و نیازهـای فراگیر و عمیق جامعه در حال گذار ایران قابل تحسـین اسـت ، طـرح مسـأله واره نقـش جریان های گوناگون روشنفکری در ایران در سیر تحولات گوناگون سیاسی و اجتمـاعی و به ویژه مواجهه آنان با مدرنیته و گزینش جنبـه خاصـی از ایـن مدرنیتـه اروپـامحور، همواره از نیازهای جامعه ایرانی تلقی شده است .
در ایـن چارچوب رویکرد ایدئولوژیک و روشنفکرانه نویسنده بر مطالب کتاب سایه انداختـه و سیر تحول جریان روشنفکری در ایران را از منظـری شخصـی و ایـدئولوژیک بررسـی، تحلیل و تبیین نموده است .