«ورای وجود و وجود» مقاله

در نظام‌های عرفانی و مابعدالطبیعی سلسله مراتب وحدت و کثرت را در پنج مرتبه خلاصه می کنند که عبارت است از: جسم، نفس، عقل، صفات و ذات. سه مرتبه نخست مربوط به عالم تجلی و دو مرتبه اخیر متعلق به عالم الهی است. اصل الهی در مرتبه ذات به هیچ صفتی موصوف نمی شود و «احد» است ولی در مرتبه صفات و اسما به صفات مختلف توصیف می شود و در مقام «واحدیت» قرار دارد. مرتبه اول «ورای وجود» و مرتبه دوم «وجود» است. در این مقاله تلاش شده تا با بیان تفاوت میان دوگانه ای مانند مطلق و نسبی و آتما و مایا، الوهیت غیرشخصی و خدای شخصی به فهم تفاوت میان ورای وجود و وجود کمک شود.