چکیده:
اسکندرنامه نقالی یکی از معروف ترین آثار در گستره ادبیات عامیانه است که با بهره گیری از اساطیر، وقایع تاریخی و باورهای روزگار خود، داستان اسکندر را بازآفرینی کرده است. بخش پایانی این اثر، رفتن امیر کبیر برای تصرف خورشید، خوانشی متفاوت را از بنمایه جاودانگی در بیانی نمادین ارائه می دهد. ژرف ساخت این بخش همانندی های بسیاری با روایت تاریخی حمله اسکندر به ایران دارد. این پژوهش تلاش کرده است تا با بهرهگیری از روش توصیفی تحلیلی، ضمن واکاوی و تحلیل رمزها و اشارات موجود در این بخش، با تبیین ارتباط نمادها با روایت تاریخی حمله اسکندر به ایران و با بهرهگیری از رویکرد روان شناسی تحلیلی یونگ چگونگی باور جمعی ایرانی درباره اسکندر را بررسیکند.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش تلاش کرده است تا با بهره گيري از روش توصيفي ـ تحليلي، ضمن واکاوي و تحليل رمزها و اشارات موجود در اين بخش ، با تبيين ارتباط نمادها با روايت تاريخي حملۀ اسکندر به ايران و با بهره گيري از رويکرد روان شناسي تحليلي يونگ چگونگي باور جمعي ايراني دربارة اسکندر را بررسيکند.
نکتۀ جالب توجه اين است که با کمي تأمل ، شباهت جالبي از نظر روايت داستاني، ميان داستان رفتن اميرکبير براي تصرف خورشيد و روايت تاريخي حملۀ اسکندر به ايران ديده ميشود.
اين پژوهش ، با درنظر داشتن جنبۀ نمادين داستان رفتن اميرکبير براي تصرف سرزمين خورشيد و نيز نظريات کارل گوستاو يونگ ، درجست وجوي نوع نگاه و باور خالق اين اثر دربارة اسکندر است ، با وجود قلم فرسايي و قهرمان سازي که از شخصيت او در روساخت اسکندرنامۀ نقالي است .
اين جستار ضمن بررسي تطبيقي بن مايۀ جاودانگي در اسکندرنامۀ نقالي و ديگر اسکندرنامه ها، ساختار روايت تاريخي حملۀ 110 اسکندر با ايران و نيز داستان نمادين رفتن اميرکبير براي تصرف خورشيد را با هم مقايسه ميکند.
واکاوي نمادهاي اين متن ، ميتواند اين باور را تقويت کند که راوي اسکندرنامۀ نقالي، خلاف نگاه ديگر اسکندرنامه ها به افسانۀ رفتن اسکندر به ظلمات و ناکامي از آب حيات ، تلاش کرده است به کمک مفاهيم مکنون در حافظۀ جمعي ايراني و آموزه هاي خود، روايت متفاوتي بپردازد.
اين پژوهش ، تلاش کرده است با واکاوي نمادها و نشانه هاي موجود در متن داستان پاياني اسکندرنامۀ نقالي، رفتن اميرکبير براي تصرف خورشيد و تحليل روان شناسي آن بر اساس نظريات کارل گوستاو يونگ ، چيستي و چگونگي باور قوم ايراني دربارة اسکندر را بررسي کند.