خلاصه ماشینی:
"آن جناب سواد شرحی را که در این باب بقلم ایشان در بعضی جراید طهران نوشته شده بود دادند ذیلا همان را با شرح جدیدی که نسبت بمقاله‌ای که باز در جراید طهران از قول عبد الرحمن بدوی نقل شده برای نشر در مجلهء یغما مرحمت فرمودند از اینقرار: مستشرقین مغرب زمین یعنی اروپا و آمریکا آن طبقه از علمائی هستند که فن آنها تحقیق و مطالعه و تتبع علمی در آداب(بعضی اعم)ملل شرقی از زبان و تاریخ و ادیان و عادات و عقاید و اساطیر و آثار مکتوب و منقوش آنهاست و همه عمر آنها بغور و بحث و تدقیق و جمع معلومات و اطلاعات در این رشته و استنباط نکات مخفیه و کشف جهات دقیق آن و تکمیل و ترقی و توسعه دادن و بسط علوم مربوطهء باین قسمت از شأون بشری در نژادها و امم شرقی صرف میشود.
بهر حال معلوم شد مجمعی برای بحث در ادیان منعقد بوده و بعضی از اعضای روسی آن بیاناتی بروسی در آنجا کرده یا اصلا نکرده و آنچه را قبلا تهیه و چاپ کرده بودند بزبان روسی و ترجمهء انگلیسی توزیع کرده‌اند و این مجمع پس از انقضای کنگرهء بین‌المللی مستشرقین عالم در کمبریج بوده که در 21 ماه اوت(نه در 28 آنماه) تشکیل شد و در 28 خاتمه یافت و در آن از غالب ممالک اسلامی نمایندگانی بودند که عدهء آنها(از روی صورت چاپی مدعوین)51 نفر بودند و اگر هم بعضی حاضر نبودند لااقل چهار خمس مدعوین آنجا بودند و اگر در مجمع بین‌المللی مستشرقین و خصوصا شعبهء تتبعات اسلامی آن چنان سخنانی مخالف عقاید مسلمین گفته شده بود لابد تنها حمیت اسلامی یک نفر(آقای عبد الرحمن بدوی که فن او هم بالخاصه موضوعات اسلامی نیست)بجوش نیامده و لااقل ده بیست نفر دیگر هم متأثر و متهیج میشدند که چنین چیزی شنیده شد."
(
, 
, 
)
