چکیده:
این پژوهش به بررسی نقش و جایگاه کنشگران غیردولتی و جامعه مدنی بر فرایند سیاستگذاری عمومی در دوره دولت های هفتم و هشتم می پردازد. سئوال اساسی که در اینجا مطرح می شود این است که نقش این کنشگران غیردولتی و جامعه مدنی در سیاستگذاری عمومی در دوره مورد نظر چگونه بوده است؟ فرض اصلی و اساسی پژوهش حاضر این است که جامعه مدنی و کنشگران غیردولتی اگرچه در فرایند توسعه سیاسی نقش مهمی ایفا کردند اما به دلایلی همچون تناقضات درونی، ساختار متمرکز ادرای و رانتی دولتی، عدم برآورده کردن انتظارات گروههای هدف و یا فقدان بستر لازم در جامعه امکان تاثیرگذاری قوی بر فرایند سیاستگذاری عمومی در دوره اصلاحات را نشان ندادند. نتایج تحقیق نشان داد که کنشگران غیردولتی و جامعه مدنی در مرحله نهایی که کنترل قدرت و تاثیرگذاری بر فرایند سیاستگذاری بوده است، نتوانستند ایفای نقش کنند اگرچه در مراحل اولیه و یا در سطح مدیران محلی جایگاههای مهمی را اشغال کرده بودند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی است و فیش برداری به روش کتابخانه ای انجام گرفته است.
خلاصه ماشینی:
با روی کار آمدن دولتهای هفتم و هشتم با نگرش فکری وی و تسلط گفتمان جامعه مدنی و مردم سالاری فرصتهای مناسبی فرا روی نهادهای مدنی قرار گرفت و حرکتی عمدتا دولتی در جهت توسعه سازمانهای مردم نهاد و افزایش نقش این سازمانها در فعالیتهای اجتماعی و فرایندهای تصمیمگیری داخلی و خارجی شکل گرفت و موجب روی کار آمدن تفکری تازه در سطح مدیریت جامعه شد که با تکیه بر اصول و پایبندی به ارزشهای اسلامی مفاهیمی چون مدارا، همراهی، تساهل و تسامح را در تعاملات خود با سایر بازیگران توصیه کرد.
نکته حائز اهمیت دیگر در این دوران، ضرورت زمانی و تحولات جامعه جهانی مدنی بود، که زمینه مناسبی برای تقویت این پدیده در عرصه عمومی کشور به وجود آورد زیرا بحث مشارکت سیاسی مردم در امور و کوچک کردن دولت از جمله سیاست هایی بود که دنبال میشد.
در این دوره، سازمانها و نهادهای مختلفی همچون شوراهای اسلامی شهر و روستا، جنبشهای زنان و تشکلهای دانشجویی و احزاب به عنوان مهمترین ابزارها و تجلیات جامعه مدنی و کنشگران غیردولتی در فرایند سیاستگذار عمومی به فعالیت پرداختند.
3-2 شوراهای اسلامی شهر و روستا یکی از جنبههای مشارکت سیاسی و ابعاد جامعه مدنی به عنوان ابزار تاثیرگذار بر سیاستگذاری و تقویت نقش مردم در این امر که در دوران ریاست جمهوری خاتمی توسط وی ابداع و به مورد اجرا گذاشته شد و میتوان گفت که گام بزرگی در جهت توسعه سیاسی بود برگزاری انتخابات شوراهای شهر و روستا بود.