سوگنامه‌ای برای یک دوست (به یاد بهرام ماکویی) معرفی و نقد

سوگنامه ای برای یک دوست/ داریوش شایگان • خطاب به حافظ فرمانفرمائیان/ ایرج افشار • به یاد حافظ فرمانفرمائیان/ محمدرضا قانون پرور سوگنامه ای برای یک دوست داریوش شایگان (به یاد دکتر بهرام ماکویی) می خواهم از دوستی صحبت کنم که خیلی ها او را نمی شناختند، او نه یک روشنفکر صاحب نام، نه کارآفرینی پرآوازه، نه از رجال سیاسی معروف بود، بلکه مرد ساده ای بود که سالیان دراز بی سروصدا و در کمال فروتنی به شغل شریف طبابت اشتغال داشت. کمتر انسانی را سراغ دارم که چون او در دوستی نه فقط از هیچ قِسم فداکاری مضایقه نداشت، بلکه تمام هستی اش را بی قیدوشرط در اختیار دیگران می گذاشت. دکتر بهرام ماکویی چنین انسانی بود. در تمام مدت سفر فقط یک دغدغۀ ذهنی داشت، اینکه به دیگران بد نگذرد: اگر در محل اقامت آب قطع می شد، خود را مقصر می دانست؛ اگر چیزی مطابق میل دیگران تحقق نمی یافت، خود را مسئول می دید؛ اگر اتفاق غیرمترقبه ای رخ می داد، خود را شماتت می کرد. تو گویی با صبری مسیحایی تمام درد جهان را بر دوش ناتوانش می کشد. بارها از خود پرسیده ام چرا این همه پریشانی، اینهمه درد و نابسامانی؟ دلیل درد جانکاهم شاید این بود که افرادی چون بهرام ماکویی آنقدر کم نظیرند که حضور (رجوع شود به تصوير صفحه) بی همتایشان انسان را نسبت به بشریت خوشبین می کند، و هیچ کس نمی تواند به سهولت خلأ فقدانشان را پر کند، و امیدی را که او در دل ما احیا کرده بود از نو زنده کند.