تحلیلی بر دیدگاه حکیم سنایی غزنوی نسبت به امام حسن مجتبی علیه السلام و معاویه مقاله

اهل‌سنت در ایران، به‌ویژه اندیشمندان آنان، از قرون نخستین اسلامی تاکنون نسبت به اهل‌بیت پیامبر صلی الله علیه و آله عشق می‌ورزیده و در آثار و تالیفات خویش، به ذکر فضایل آنان می‌پرداخته و از دشمنانشان تبری می‌جسته‌اند. حکیم سنایی غزنوی یکی از شاعران متعهد و سنی‌مذهب ایرانی در قرن ششم هجری است که در آثار خویش، عشق و ارادت خود را به خاندان نبوت و امامان شیعه بی‌پرده ابراز داشته است. توجه و اختصاص بخشی از اشعار سنایی به بیان فضایل امام حسن مجتبی علیه السلام و دخالت معاویه در به شهادت رساندن آن امام همام و ابراز انزجار از خاندان اموی، ضرورت و اهمیت این تحقیق را بیان می‌دارد. این مقاله، با روش توصیفی ـ تحلیلی به بیان دیدگاه سنایی دربارة گوشه‌ای از فضایل اخلاقی و راز شهادت امام حسن علیه السلام پرداخته است. عشق و ارادت سنایی به امام حسن علیه السلام و دخالت معاویه در شهادت ایشان، از جمله باورهایی است که در آثار این شاعر حکیم هویداست.

سنایی در ادامه، به شهادت امام حسن مجتبی( بر اثر خوردن زهر اشاره می‌کند و این‌گونه تأثر خود را با زبان شعر از این واقعه ابراز می‌دارد: زهر قهر عدو هلاکش کرد فقد تریاک دردناکش کرد پاک ناید ز مردم بی‌باک عود ناید ز دود چوب اراک ماه در چشم او هلال نمود زهر در کام او زلال نمود زان که زان واسطه چشیدن زهر وان ز دشمن بسی کشیدن قهر بجهانید جانش از ره حلق برهانیدش از دنائت خلق روز باطل چو حق شود پنهان اهل حق را تو به ز کور مدان پای باطل چو دست برتابد دل دانا به مرگ بشتابد چون جهان حیز را امیر کند زال زر روی چون زریر کند گرچه این بد به روی او آمد پشت اقبال سوی او آمد بود با این دژم دلی همه روز همچو خورشید دهر شهر افروز (همان، ص 263). نتیجه‌گیری حکیم سنایی بدون هیچ‌گونه تعصب مذهبی، برخی از فضایل و مناقب امام حسن( را با عشق و ارادت نسبت به آن حضرت بیان داشته است. com Received: 2018/04/20 - Accepted: 2018/09/08 Abstract Since the first centuries of Islam, the Sunnis of Iran, especially their thinkers, have loved the Prophet’s Ahl Al-Bayt, mentioned their virtues and dissociated from their enemies in their works and writings. Keywords: contentment, religion, the world, believer, the Hereafter, closeness to God. The Management Style of Salman Farsi inPolitical, Military and Cultural Aspects ( Ali Akbar Alamiyan / PhD Student of the History of Ahl al-Bayt, Al-Mustafa University najva110@gmail.