چکیده:
پایداری اجتماعی به عنوان یکی از کلیدیترین موارد مطرح در برنامهریزی شهری بویژه در برنامهریزی مجتمعهای مسکونی است. پایداری اجتماعی به چگونگی ارتباط میان افراد، جامعه و جوامع توجه داشته است. پایداری اجتماعی مجتمعهای مسکونی، وضعیتی است که ساکنان از زندگی در خانه و مجتمع خود رضایت داشته باشند. در مفهوم پایداری اجتماعی نیازهای اساسی و برابری به عنوان ارکان اساسی پایداری اجتماعی شناخته میشوند؛ به عبارت دیگر پایداری اجتماعی، بهرهوری مجتمعهای مسکونی را به حداکثر میرساند. هدف اصلی پژوهش حاضر سنجش اصول پایدار اجتماعی و ارزیابی میزان رضایت ساکنان در مجتمعهای مسکونی در مجتمع مسکونی آ. اس. پ تهران است. این پژوهش دارای هدف کاربردی است و به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است. روش جمعآوری اطلاعات نیز بر اساس مطالعات اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه، مصاحبه) بوده است. جامعهی آماری پژوهش را ساکنان محدودهی مورد مطالعه تشکیل میدهند که بر اساس فرمول کوکران 186 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده و شیوهی نمونهگیری افراد مورد مطالعه، استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای است. از روش دلفی برای تعیین وزن هر یک از شاخصهای پایداری اجتماعی و مدل تحلیل شبکه (ANP) برای تجزیه و تحلیل استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که شاخصهای حفاطت در مقابل جرم و جنایت (0.103)، عدالت اجتماعی (0.0963) و رضایت از کیفیت دسترسی به خدمات (0.0906) به ترتیب بیشترین وزن و سهم را در تحقق پایداری اجتماعی دارند و شاخصهای مشارکت و کیفیت محیطی در وضعیت ناپایدار قرار داشتند. <strong>واژههای کلیدی:</strong> توسعهی پایدار، پایداری اجتماعی، مجتمعهای مسکونی، رضایت از زندگی، عدالت اجتماعی
خلاصه ماشینی:
بیان مسأله : مسکن از جمله مسائل اجتماعی است که باید به صورت جامع مورد بررسی قـرار گیـرد؛ هـر چند امروزه بیشتر از بعد اقتصادی و افزایش کمی مورد توجه قرار میگیرد؛ امـا بـا توجـه بـه روند افزایش مجتمع های مسکونی در کشور برای تأمین کمی مسـکن از یـک سـو و کـاهش سطح تعاملات اجتماعی بین ساکنان این مجموعـه هـا، سـنجش و ارزیـابی ایـن محـیط هـای کالبدی وارداتی ضرورت مـییابـد.
در این راستا سعی شده است تا بر اساس مؤلفـه هـا و شاخص های مختلف پایداری اجتماعی درقالب پارادایم توسعه ی پایدار شهری، به ایـن مقولـه در مجتمع های مسکونی بلندمرتبه پرداخته شود.
در تحقیق دیگری توسط هادیزاده زرگـر و دیگـران (١٣٩٢) بـا عنـوان «ارزیـابی شـاخص هـای پایداری اجتماعی» مؤلفه هایی چون امنیت ، مشارکت و کیفیـت زنـدگی در نظـر گرفتـه شـده است و از توجه به جنبه های دیگر پایـداری اجتمـاعی غافـل مانـده اسـت .
البته با توجه به مرزهای فیزیکی موجـود در عمـل باید گفت پایـداری اجتمـاعی ناشـی از اقـداماتی در زمینـه ی موضـوعاتی اساسـی، همچـون 1- Colantonio & Lane 2- Ancell & Thompson-Fawcett 3- Biart عرصه های اجتماعی افراد و جامعه بوده ، بنابراین دامنه ای از توسعه ی مهارت هـا و نـابرابریهـا در زمینه ی زیست محیطی و فضایی را در بر گرفته است .
در پژوهش حاضر نیز مؤلفه های اصلی شامل مشارکت ، کیفیت زنـدگی، امنیـت ، رضایت و مطلوبیت محیطی (شکل شماره ١) که نشان دهنده ی مهمترین شـاخص هـای تعیـین کننده ی پایداری اجتماعی هستند، انتخاب شده است .