چکیده:
یکی از مسائلی که درباره پیامبر بحث می کنند، عصمت پیامبراسلام(ص)است. اگرچه درمباحث اعتقادی وکلامی دارای قدمت می باشد، اما از مهمترین مباحث کلام اسلامی دربین متکلمان و مفسران مسلمان بوده است. عده ای از علماء عصمت پیامبر را در قبل و بعد از بعثت ضروری میدانند ولی عده ای دیگر آن را شرط نمی دانند.
دراین پژوهش کلیاتی درمقوله عصمت،تعریف مساله، پیشینه عصمت، طرح پرسشهای اصلی و فرعی، حدود ، فرضیات، اهداف وروش پژوهش مطرح گردیده است. سپس به مبانی نظری تحقیق شامل زندگی علمی علامه طباطبایی وفخر رازی، ادبیات تحقیق شامل واژه شناسی عصمت، معنای لغوی واصطلاحی عصمت، عصمت درقرآن، عصمت ازدیدگاه دومفسرپرداخته شده است. منشا ومراتب عصمت ازدیدگاه دومفسرشیعه وسنی به بحث گذاشته شده است.
و همچنین دلایل لزوم عصمت پیامبر اسلام ازدیدگاه آنان با استناد به آیات قرآن کریم بیان شده ومقایسه ای بین دو دیدگاه مطرح گردیده است. ودرپایان نیزمهمترین دلایل درباره مساله سهو ونسیان نسبت به پیامبر اسلام ودیدگاه علامه طباطبایی و فخررازی نیز طرح گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"/> در این تحقیق با توجه به ویژگی مقام عصمت پیامبراسلام (ص) آن را ازدیدگاه علامه طباطبایی با عنایت به کتاب «تفسیرالمیزان» و فخررازی با استفاده ازکتاب «تفسیرکبیر» در دوره های قبل و بعد از بعثت پیامبرگرامی بررسی می شود.
اما قبل از آن جایز می دانند و می گویند این قول اکثر اصحاب ما– اشاعره-و قول ابوهذیل و ابوعلی جبائی از معتزله است او سپس به دیدگاه مختارخود اشاره می کند و می گوید: مختار نزد ما این است که درحال نبوت گناه کبیره وصغیره ازآنان صادر نمی شود.
"/> البته ایشان دراین عبارت نفی صدور گناه را کرده نه نفی امکان صدور را، درحالی که کسانی هم که در مواردی نفی عصمت می کنند لزوما اثبات صدور معصیت نمی کنند؛ بلکه فقط آن را ممکن می دانند و شاید او متوجه این اشکال درعبارتش گردیده که درکتاب عصمة الأنبیاء عبارت را چنین آورده که: «ما می گوییم که پیامبران درزمان نبوت ازگناهان کبیره وصغیره عمدی معصوم هستند.
"/> اثبات عصمت قبل از بعثت پیامبر اسلام از نگاه علامه طباطبایی اعتقاد مفسران شیعه بر این است که همه پیامبران الهی- به جز پیامبر اسلام (ص)- از گناهان کبیره پیش از نبوت وپس ازآن معصوم هستند وهم چنین از گناهان صغیره ای که سبب بی اعتباری و سبک شدن آنها می شود معصومند.
مقایسه دیدگاه علامه طباطبائی و فخر رازی پیرامون شبهات عصمت بعد از بعثت پیامبر اسلام فخررازی، کلمه وزررا به معنای گناه وبارسنگین گناه لحاظ می کند وبه پیامبر نسبت می دهد، اما علامه طباطبائی کلمه وزر را به معنای بار سنگین نبوت ورسالت می داند و این گونه شبهه وزر به معنای گناه را در رسول الله (ص) منتفی می داند.
(
, 
, 
)
