چکیده:
هدف اساسی این پژوهش، ارائه مقیاسی فارسی برای اندازهگیری نگرش نسبت به علم در بین دانشآموزان دوره متوسطه است. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان رشتههای علوم تجربی و ریاضیفیزیک سال دوم دبیرستان شهر اصفهان در سال تحصیلی 90-89 بوده است که تعداد 300 نفر به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع توصیفی ـ پیمایشی و ابزار مورد استفاده در این پژوهش، ترجمه فارسی مقیاس نگرش نسبت به علم (STAQ) بوده است. دادهها با نرمافزار spss نسل شانزده تحلیل شدند. ضریب پایایی آلفای کرونباخ برای این مقیاس 84/0محاسبه شد. نتایج تحلیل عاملی گویههای مقیاس بیانگر این بود که بیش از 8/35 درصد واریانس نمرات کل با این مقیاس تبیین میشد. پس از چرخش عوامل، پنج عامل جذابیت علم، کلاس/ معلم، تلاشهای خودانگیخته، اضطراب نسبت به علم و الگوی خانواده شناسایی شدند. بنابراین نشان داده شد که مقیاس چند بعدی است و ابعاد آن از روایی و پایایی مناسبی برای سنجش نگرش نسبت به علم برخوردارند. همچنین نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که میان جنسیت دانشآموزان و نگرش آنان نسبت به علم تفاوت معناداری وجود ندارد. ولی در عامل سوم (تلاشهای خودانگیخته) این تفاوت معنادار بود و دانشآموزان دختر میانگین بالاتری نسبت به دانشآموزان پسر داشتند.
خلاصه ماشینی:
همچنين نتايج آزمون تحليل واريانس چند متغيره نشان داد که ميان جنسيت دانشآموزان و نگرش آنان نسبت به علم تفاوت معناداري وجود ندارد.
بر اين اساس در پژوهش حاضر با پرداختن به مفهوم نگرش نسبت به علم و مؤلفههاي مرتبط با آن و همچنين معرفي آزمونهاي سنجش نگرش در علوم، به اعتباريابي فرم فارسي مقياس نگرش نسبت به علم در بين دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان در رشتههاي علوم تجربي و رياضيفيزيک ميپردازيم.
نوجواني يکي از دورههاي حياتي رشد انساني است، بنابراين پيشرفت در علم و نگرش نسبت به آن در اين دوره براي مربيان علوم از اهميت ويژهاي برخوردار است(Talton and Simpson, 1985).
مقياس ديگر از اين نوع،ابزار سنجش نگرش نسبت به علوم، تکنولوژي و جامعه است که توسط ايکنهد، رايان و فلمينگ (Aikenhead, Ryan and Fleming,1989) تدوين گرديد و تأکيد بيشتر آن بر مشخص کردن نگرش دانشآموزان در ماهيت علم بود.
اطلاعات جدول شماره 6، نتايج آزمون تحليل واريانس چند متغيري (مانوا) تفاوت دو گروه دانشآموزان رشتههاي علوم تجربي و رياضي فيزيک را در هر يک از عوامل آزمون نگرش نسبت به علم را نشان ميدهد.
در ساير عوامل، تفاوت معناداري ميان دانشآموزان رشتههاي علوم تجربي و رشته رياضي وجود ندارد و بنابراين نگرش اين دو گروه نسبت به علم در عوامل سوم (تلاشهاي خودانگيخته)، چهارم (اضطراب نسبت به علم) و پنجم (الگوي خانواده)،يکسان است.
بحث و نتيجهگيري نتايج به دست آمده از اين پژوهش نشان دادند که فرم فارسي مقياس نگرش نسبت به علم از اعتبار و پايايي مناسب (ضريب آلفاي 84/0) در بين دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان برخوردار است.