چکیده:
عصر حاضر، عصر تحولات گوناگون علمی و تکنولوژیکی در جهان است. از استلزامات همنوا شدن با پیشرفتهای علمی متنوع روز، بهرهمندی از میانرشتهایها است. پرسش پژوهش حاضر این است که با توجه به روزافزونی بهرهگیری از میانرشتهایها بهویژه در آموزش عالی کشورمان، «میانرشتهایها از چه جایگاه و اهمیتی در مصوّبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر اسناد بالادستی برخوردارند؟» برای پاسخ به این پرسش؛ ضمن استفاده از روش پژوهش کیفی، مطالعهای توصیفی- تحلیلی و استنتاجی انجام شد. در این تحقیق پس از ارائه توصیفی از میانرشتهایها در آموزش عالی و آشنایی با شورای مذکور، به تحلیل اسنادی مصوّبات مرتبط، پرداخته شد. یافتهها نشاندهندة اولین کاربست میانرشتهایها، در مصوّبات اوایل انقلاب (1358) با عنوان «خدمات میانرشتهای» در آموزش عالی و کاربست دیگر آن در مصوّبه سند نقشه جامع علمی کشور (1389) است. تحلیل محتوای مصوّبات نیز انجام و در گام بعدی، برنامههای پنجسالة اول تا پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران بهمنظور بررسی میزان تأکید اسناد قبل و بعد از تشکیل شورا، به همراه اسناد بالادستی دیگر مطالعه شد. بر اساس یافتهها چنین نتیجهگیری شد که این شورا جزء پیشتازان توجه به میانرشتهایها بوده که با ایجاد شرایط مطلوب، این توجه دوباره ظهور یافته و قبل از سایر نهادهای علمی وارد این بحث شده است.
خلاصه ماشینی:
آموزش عالی، برنامههای توسعة کشور، شورای عالی انقلاب فرهنگی، میانرشتهای Reflection of Position and Importance of Interdisciplinaries in Supreme Council of the Cultural Revolution Ratifications and Development Plans of the country Soolmaz Nourabadi.
حال این سؤال به ذهن میرسد که با توجه به مباحث ارائه شده؛ در کشورمان ایران، شورای عالی انقلاب فرهنگی که مسئولیت تصویب مصوّباتی برای همسو شدن با تغییرات روز جامعه و دانشگاه را بر عهده دارد، در این راستا چه اقداماتی انجام داده است؟ «آیا به بحث میانرشتهایها هم توجه شده است؟» در وظیفهٔ دوم این شورا که عبارت است از تهیه و تدوین سند نقشه جامع علمی کشور؛ «آیا مفاد سند مانند توسعه میانرشتهایها و تحقیقات مربوط به آنها، محقق شده است؟» اگر پاسخ مثبت است، «نتایج حاصل از آن چیست؟» روش پژوهش پژوهش حاضر با توجه به منابع مطالعاتی این پژوهش، ماهیت موضوع، اهداف و سؤالات آن، از نوع تحقیق کیفی بوده و پژوهشی توصیفی- تحلیلی و استنتاجی است.
بهمنظور تحلیل گستردهتر مسئله، اسناد بالادستی دیگر که عبارت است از: برنامههای پنجساله اول تا پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران بهمنظور بررسی میزان تأکید اسناد قبل و بعد از تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ نیز سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران؛ سیاستهای کلی برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران؛ و سیاستهای کلی نظام برای رشد و توسعه علمی و تحقیقاتی کشور در بخش آموزش عالی و مراکز تحقیقاتی؛ اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفت.