خلاصه ماشینی:
مقالهای نیز با عنوان «علل اقتصادی جدایی ایران و توران» که قبلاً در مجله تاریخ روابط خارجی به چاپ رسیده بود در این فصل گنجانده شده است.
اسامی زیرعنوانها عبارت است از: • آثار وقفی ترکیه • دفاتر ثبت ایران در «دفتر خاقانی» دولت عثمانی • مدارس دوره عثمانی • گرجستانات و اسناد عثمانیان • کتاب جهاننما: تاریخ نشری • اصطلاحات معماری اسلامی در بوسنی و هرزگوین • تاریخ اروج بیگ • ایرانیان و ترکان • قندپارسی در دیار روم یکی از مقالات خوب این فصل «دفاتر ثبت ایران در دفتر خاقانی دولت عثمانی» تألیف برنارد لوییس7 است که دکتر جعفری مذهب آن را ترجمه و در مجله کتاب ماه تاریخ و جغرافیا در (شهریور سال 1377) منتشر کرده بود.
از بخشهای دیگر این فصل ترجمه مقالهای از صلاحالدینمنجّد به نام «سفرهای علمی ابنعساکر در ایران» است که در شماره 15 نشریه تاریخ اسلام، در سال 1382 چاپ و منتشر شده بود.
از دیگر مقالات بسیار جالب فصل ششم مقالهای است به نام «افسانهسرایی بوموف، ضرورت آگاهی از آوانویسی متفاوت اروپایی برای حفظ نامهای ایرانی خلیجفارس» که این نیز قبلاً در مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره 109 دوره 29 زمستان 1393، منتشر شده بود.
گفتوگوی شیرین خلف بیگی با دکتر جعفری مذهب در فصل دهم همین کتاب نیز که قبلاً در نشریه انشا و نویسندگی (30 فروردین 1392 شماره 20) در باب سفر و سفرنامهنویسی انجام شده بسیار جالب و نکتهسنجانه است.