چکیده:
سازمان سیا از زمان تشکیل، علاوه بر نقش شناختی و نظارتی، نقشهای اجرایی مختلفی بنام عملیات پنهان و عملیات سرّی را برابر خواست سیاستگذاران انجام داده که در برخی ناکام و در بعضی دیگر موفقیتهایی را بدست آورده است. این سازمان علاوه بر تأثیر گذاری روی شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای خارجی، بر روی شرایط نظامی نیز تأثیر داشته و در جنگها عملیاتهایی را اجرا کرده که میتوان آنها را در قالب نقش اجرایی سازمان سیا دسته بندی کرد؛ چرا که معمولاً تا زمان افشای مأموریت پنهان مانده و تا آشکار شدن آن ضربه مؤثر را به طرف مقابل وارد کرده است. پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقش اجرایی سازمان سیا در جنگ آمریکا علیه عراق است که در ردههای سه گانه راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی و مطالعات کتابخانهای تهیه شده نشان میدهد سیا در عراق علاوه بر نقش شناختی نقش اجرایی چشمگیری داشته و هرچند ناکامی آمریکا در عراق نقش اجرایی آن را نیز تحت تأثیر قرار داده ولی این سازمان در عملیات آزادی عراق تلاش مؤثری از خود نشان داده و باعث تسهیل عملیات و کاهش تلفات شده است؛ عملیات روانی قبل و حین و بعد از جنگ، حضور تیمهای عملیاتی در کردستان عراق و مرز اردن، برقراری تأمین چاههای نفت قبل و حین عملیات را میتوان از بارزترین آنها نام برد. این تحقیق نشان میدهد چگونه میتوان از ظرفیت سازمانهای اطلاعاتی در راستای دستیابی موفق به اهداف جنگ استفاده کرد و هزینه و تلفات جنگ را کاهش داد.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی و مطالعات کتابخانهای تهیه شده نشان میدهد سیا در عراق علاوه بر نقش شناختی نقش اجرایی چشمگیری داشته و هرچند ناکامی آمریکا در عراق نقش اجرایی آن را نیز تحت تأثیر قرار داده ولی این سازمان در عملیات آزادی عراق تلاش مؤثری از خود نشان داده و باعث تسهیل عملیات و کاهش تلفات شده است؛ عملیات روانی قبل و حین و بعد از جنگ، حضور تیمهای عملیاتی در کردستان عراق و مرز اردن، برقراری تأمین چاههای نفت قبل و حین عملیات را میتوان از بارزترین آنها نام برد.
این پژوهش با توجه به اینکه تاکنون بررسی تخصصی از دیدگاه اطلاعاتی و سازمان اطلاعاتی بر حمله امریکا به عراق و پیامدهای آن و نیز استفاده از این ابزار در سیاست خارجی و نظامی امریکا نشده جدید بوده هرچند تاکنون در این رابطه مقالاتی ارائه شده ولی جنبه اجرایی آن مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است.
اهداف پژوهش مهمترین هدفی که در این پژوهش مورد توجه محقق قرار دارد پاسخ به این سؤال است که سازمانهای اطلاعاتی در سیاست خارجی کشورها بجز نقشهای شناختی و نظارتی چگونه نقش اجرایی را ایفا میکنند و نشان دهد که سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده خصوصاً سازمان سیا چه نقشی در وصول به اهداف سیاسی، اقتصادی و نظامی امریکا در بخش اجرایی را دارد.