چکیده:
ایران و ترکیه از دوران آتاتورک و تاسیس ترکیه علی رغم وجود رقابت و تنشهای مقطعی روابط خوبی داشته اند. حتی با وجود انقلاب اسلامی و روی کار آمدن دولتی دینی روابط ایران با دولت لائیک ترکیه در یک سطح معتدلی حفظ شد. انتظار می رفت که با قدرت گیری اسلام گرایان در ترکیه در اوایل دهه 2000 میلادی روابط ایران اسلامی با ترکیه بهتر از پیش نیز شود. اما در سالهای اخیر به ویژه پس از بیداری اسلامی تنشهایی بین ایران و ترکیه به وجود آمد که در نوع خود بی سابقه بود. سوالی که این پژوهش در پی پاسخ گویی به آن است این می باشد که علت اصلی افزایش رقابتها و تنشها بین ایران و ترکیه در 15 سال گذشته چیست؟ در پاسخ و با استفاده از نظریه نقش گفته می شود که دو کشور ایران و ترکیه بر اساس منابع هویتی، تاریخی، ایدئولوژیکی و جغرافیایی، نقش خود در سیاست خارجی را در منطقه خاورمیانه به گونهای تعریف کرده اند که موجب رقابت و تقابل دو کشور میشود. ادارک تصمیم گیران ایران و ترکیه از نقش خود در منطقه این است که میباید نقشهایی همچون "حمایت از مستضعفین"، "میانجی"، "مدل" و مانند آن را ایفا کنند که در بهترین حالت باعث رقابت و در بدترین حالت باعث تقابل دو طرف میشود. در این راستا سه نقش "رهبری"، "دفاع از اسلام" و "الگو" تنشهای بیشتری را به وجود آورده است.
خلاصه ماشینی:
سوالي که اين پژوهش در پي پاسخ گويي به آن است اين مي باشد که علت اصلي افزايش رقابت ها و تنش ها بين ايران و ترکيه در ١٥ سال گذشته چيست ؟ در پاسخ و با استفاده از نظريه نقش گفته مي شود که دو کشور ايران و ترکيه بر اساس منابع هويتي ، تاريخي ، ايدئولوژيکي و جغرافيايي ، نقش خود در سياست خارجي را در منطقه خاورميانه به گونه اي تعريف کرده اند که موجب رقابت و تقابل دو کشور مي شود.
با توجه به مباحث فوق ، سوالي که اين پژوهش در پي پاسخ گويي به آن است اين مي باشد که علت اصلي تنش هاي بين ايران و ترکيه در هفت سال گذشته چيست ؟ در پاسخ و با استفاده از نظريه نقش فرضيه اين پژوهش اين گونه است که دو کشور ايران و ترکيه بر اساس منابع هويتي ، تاريخي و جغرافيايي ، نقش خود در سياست خارجي در منطقه خاورميانه را به گونه اي تعريف کرده اند که مي بايست رهبر و الگوي کشورهاي منطقه در تحولات آينده تلقي شوند.
Erkam Sula (2014) « From Good Neighbor to Model: Turkey’s Changing Roles in the Middle Eas in the Aftermath of the Arab Spring», International Relations, Volume 11, No. 42 ابراهيمي فر، طاهره و يعقوبي فر حامد (١٣٩٥) « تاثير انقلاب هاي عربي بر سياستگذاري خارجي ترکيه (بر مبناي نظريه نقش )»، پژوهش هاي روابط بين الملل ، دوره شش ، شماره ١٩ که مستلزم تاثيرگذاري بيشتر در امور منطقه است (٢٠١٣ ,Ovali).
(
, 
, 
)
