چکیده:
بزهکاری سایبری از پویایی خیرهکنندهای برخوردار است. رفتارهای مجرمانه در این نوع بزهکاری متنوع و پویا هستند؛ برخی ازآنها کاملاً نو و برخی دیگر همان جرایم متداولی هستند که در بستر سامانه و شبکههای اطلاعاتی به شکلی دیگر ارتکاب پیدا میکنند. در گونهشناسی جرایم سایبری از معیارهای مختلفی چون نقش سامانه و شبکههای اطلاعاتی در پیدایش و گسترش جرایم (به عنوان پشتوانه و یا وسیله ارتکاب جرم)، موضوع و محتوای جرایم سایبری و یا تلفیقی از این معیارها استفاده میشود. با توجه به این معیارها و نیز با تکیه بر قانون جرایم رایانهای مصوب 1388، نویسندگان این مقاله نخست به تبیین دو گونهشناسی از جرایم سایبری میپردازند و سپس وضعیت بزهکاری سایبری در کشور ایران، بر اساس آمار ارائه شده توسطپلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) برای سالهای 1391 تا 1395 را بررسی میکنند.
خلاصه ماشینی:
"/><FootNote No="327" Text=" در میان این قوانین علاوه بر قانون جرایم رایانهای و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، به قوانین زیر استناد شده است: قانون مطبوعات مصوب 1379، قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب 1353، قانون بازار و اوراق بهادار مصوب 1384، قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات 1385، قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره مصوب 1373، قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز دارند مصوب 1386، قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانهای مصوب 1379، قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382، قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 1378، قانون انتخابات ریاست جمهوری1364، قانون اخلال در نظام اقتصادی کشور مصوب 1369.
"/><FootNote No="327" Text=" در میان این قوانین علاوه بر قانون جرایم رایانهای و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، به قوانین زیر استناد شده است: قانون مطبوعات مصوب 1379، قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب 1353، قانون بازار و اوراق بهادار مصوب 1384، قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات 1385، قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت ماهواره مصوب 1373، قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز دارند مصوب 1386، قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانهای مصوب 1379، قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382، قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 1378، قانون انتخابات ریاست جمهوری1364، قانون اخلال در نظام اقتصادی کشور مصوب 1369.
نتیجهگیری گونهشناسی بزهکاری سایبری نشان میدهد که این بزهکاری دو دسته از جرایم را در برمیگیرد: گونه نخست از جرایمی خاص و جدید تشکیل شده است که علیه خود سامانهها و شبکههای اطلاعاتی صورت میگیرد و یا اینکه بدون وجود این سامانهها قابلیت ارتکاب ندارند؛ گونه دوم که تعداد آنها بسیار زیاد است شامل جرایم رایج و متداولی است که بیش از پیش در بستر فناوری اطلاعات ارتکاب پیدا میکنند.