چکیده:
در اقتصاد همواره در کنار بحث تولید ملی و دغدغههای مربوط به‌میزان تولید و نرخ رشد آن، بحث درآمد ملی و نحوه توزیع آن میان افراد و خانوارها و نابرابریهای موجود در آن مطرح است. زکات به‌عنوان فرآیندی که طی آن جریان درآمدی از سوی قشر ثروتمند جامعه به قشر فقیر جامعه منتقل می‌شود، یکی از عوامل مهم کاهش نابرابری و فقر محسوب میگردد که در قرآن کریم نیز واجب شده است. هدف از این مقاله بررسی اثر زکات بر نابرابری درآمد در استانهای ایران است. به این منظور از داده‌های ترکیبی در سطح کشور شامل 30 استان از سال 1383 تا سال 1392 استفاده‌شده و از نرخ تورم، نرخ بیکاری و بهرهوری نیروی‌کار به‌عنوان متغیر کنترلی استفاده‌شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که نرخ تورم و بیکاری موجب افزایش و افزایش بهرهوری نیروی‌کار باعث کاهش نابرابری درآمد در دوره موردبررسی شده است. همچنین توزیع زکات نابرابری را کاهش میدهد، اما اثر آن کموکوتاه‌مدت است.
In the economy, in addition to the national production debate and the
concerns about the rate of production and its growth rate, the issue of
national income and its distribution among individuals and households and
the existing inequalities are discussed. Zakat is considered as one of the
important factors in reducing inequality and poverty, which is also
obligatory in the Holy Qur'an as a process in which the flow of income from
the wealthy population of the society to the poor population of society is
considered. The purpose of this paper is to investigate the effect of zakat on
income inequality in Iranian provinces. To this end, countrywide data from
30 provinces from 2004-2014 (10 years) have been used and inflation,
unemployment and labor productivity have been used as a control variable.
The results of this research show that inflation and unemployment have led
to an increase in labor productivity and a reduction in income inequality in
the period under study. Zakat distribution also reduces inequality, but its
effect is low and short term.
خلاصه ماشینی:
نتایج این تحقیق نشان میدهد که نرخ تورم و بیکاری موجب افزایش و افزایش بهرهوری نیروی‌کار باعث کاهش نابرابری درآمد در دوره موردبررسی شده است.
بنابراین زکات به‌عنوان فرآیندی که طی آن جریان درآمدی ازسوی قشر ثروتمند جامعه به قشر فقیر جامعه منتقل می‌شود، یکی از عوامل مهم کاهش نابرابری و فقر محسوب میگردد که در قرآن کریم نیز واجب شده است(Suprayitno, Abdul Kader & Harun, 2013, pp.
(رجوع شود به تصویر صفجه) شکل(1): توزیع وجوه زکات برای تقویت فقرا و نیازمندان منبع: Suprayitno, Abdul Kader, & Harun, 2013, p.
اثر سایر متغیّرهای اثرگذار بر نابرابری درآمد در ایران با توجه به مطالعات ابونوری (1376)، ابراهیمی و آل‌مراد (1390)، شهيد اول (1382)، جهل 117 (1994) و سناجکی 118 (2015)، ساختار کلی الگوی نابرابری درآمد در ایران به‌صورت ذيل در نظر گرفته می‌شود: رابطه (1): G=f(I, UR, LP, IS, GH, ZH, EDP, GR) که براساس مطالعه ابونوری (1371) توزیع درآمد در ایران از الگوی ذيل پیروی می‌کند: رابطه (2): (رجوع شود به تصویر صفجه) که در رابطه (1)، G بیانگر ضریب جینی (شاخص نابرابری درآمد)، I تورم، UR نرخ بیکاری، LP بهرهوری نیروی‌کار، IS سهم درآمد شخصی از تولید ناخالص داخلی، GH هزینه دولتی برای هر خانوار، ZH زکات سرانه هر خانوار، EDP میزان باسوادی و GR بیانگر نرخ رشد اقتصادی است.
جمع‌بندی و نتيجه‌گيري در این تحقیق به بررسی اثر زکات بر نابرابری درآمد پرداخته‌شده است.
Theoretical Analysis of the Role of the Islamic State toward Zakat, Quarterly Journal of Imam Jafar Sadeq University, 13 & 14, 114-115.
(
, 
, 
)
