چکیده:
شکست برنامه های اصلاح و تربیت بزهکاران در نظام عدالت کیفری، متفکران سیاست جنایی را به دست کشیدن از تمرکز بر اصلاح انگیزش های مجرمانه بزهکار و در عوض، تاکید بر کاهش فرصت های فیزیکی و محیطی ارتکاب بزه سوق داده است. پیشگیری محیط مدار و وضعیت محور، لزوم تعمیق پیوند میان دو دانش مدیریت گردشگری و جرم شناسی را ضروری می کند.کاربست برنامه های پیشگیری وضعی، اثر چشمگیری بر کاهش نرخ بزه دیدگی جهانگردان خارجی در بازدید از نواحی خاص جغرافیایی ایران (بیابان، تالاب، غار و...) دارد. فناوری مکان یابی GIS ضمن توانمندسازی پلیس در رصد مخفیگاه های مجرمان سازمان یافته و باندی به طور عام در همه جرائم، خصوصا تشخیص وضعیت امنیت محیطی گردشگاه های بالقوه خطرساز (برای گردشگرد خارجی را سنجش پذیر می کند.روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و داده ها و اطلاعات پژوهش به شیوه کتابخانه ای و اسنادی گردآوری شده است. یافته های یژوهشی نشان می دهد که از جمله دیدگاه های مطرح در زمینه تحلیل و تبیین رابطه مکان و بزهکاری، نگرش پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (CPTED) است. مبنای دیدگاه فوق آن است که با طراحی صحیح و استفاده مناسب و موثر از محیط ساخته شده به وسیله انسان، امکان کاهش نرخ بزهکاری و ارتقاء امنیت در افق رو به رشدی قابل رصد است. این مقاله با تشریح ارجحیت «الگوی نظارت الکترونیکی بر اساس داده های GIS» بر «الگوی گشت زنی پیاده» نیروی انتظامی جهت تامین امنیت گردشگران خارجی نشان می دهد GIS، نقطه عطف میانکنش«جرم شناسی پیشگیری محیطی» و «اکوتوریسم» در حمایت شایسته از گردشگران خارجی در مقابل بزه دیدگی است.
خلاصه ماشینی:
نقش «سامانه اطلاعات جغرافيايي» در پيشگيري وضعي از بزه ديدگي گردشگران خارجي در ايران مهدي خاقاني اصفهاني ١، محمدمنصور دهقان نيا 2 تاريخ دريافت : ٩١/١١/١٦ تاريخ پذيرش : ٩١/١٢/٠١ چکيده شکست برنامه هاي اصلاح و تربيت بزهکاران در نظام عدالت کيفري، متفکران سياست جنايي را بـه دسـت کشيدن از تمرکز بر اصلاح انگيزش هاي مجرمانه بزهکار و در عوض ، تأکيد بر کاهش فرصت هاي فيزيکـي و محيطي ارتکاب بزه سوق داده است .
با اين مقدمه ، اهميت کاربست رهيافت هاي پيشگيري از بزه ديدگي گردشگران خارجي – که اکثراً قابل تسري به گردشگران داخلي نيـز هسـت – نسـبت بـه جـرائم عليـه تماميـت جسماني، جرائم عليه شخصيت معنوي، جرائم عليه اموال و مالکيت و در نهايت جرائم عليه امنيت و آسايش عمومي با تأکيد بر راهکارهاي پيشگيري وضعي از جرم ، روشـن شـد؛ امـا آنچه موضوع پيشـگيري وضـعي از بـزه در قالـب الگـوي طراحـي محيطـي عـاري از جـرم (CPTED)١ را به GIS پيوند ميزند، کمکي است که دانش جغرافيا و برنامه ريزي شهري به دانش حقوق کيفري ميتواند مبذول دارد (مک نيل ، ١٣٨٧: ٩١) .
حـال کـه روشـن شـد موقعيت و زمينه مناسب منجر به ارتکاب جرم ميشود – و از جمله ، جرائم عليه گردشگران خارجي در ايران – راهکارهاي پيشگيري از بزه ديدگي قربانيان بالقوه و تدابير پيشگرانه از بازبزه ديدگي بزه ديدگان مکرر قابل پيشنهاد به نهادهـاي متـولي پيشـگيري کيفـري (بطـور خاص ، پليس گردشگري) است .