واکاوی اصول و روش‌های تربیت اخلاقی از منظر علامه محمدتقی جعفری مقاله

از آنجا که لازم است تربیت، فرآیندی جامع و کامل داشته باشد، باید به تمام زوایای وجود انسانی و همهٔ استعدادها و توانایی‌های طبیعی و فطری او توجه و برای رشد، پرورش و هدایت آن‌ها برنامه‌ریزی شود. اندیشمندان و نظریه‌پردازان تعلیم و تربیت با نگاه همه‌جانبه به تربیت، آن را در ساحت‌های متنوع و متعددی طبقه‌بندی کرده‌اند که یکی از جنبه‌های مهمّ آن تربیت اخلاقی است. از طرف دیگر، در نظرگرفتن دیدگاه اسلام در مبانی و مسائل علوم تربیتی، نیازی است که در این حوزه احساس می‌شود؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر، واکاوی اصول و روش‌های تربیت اخلاقی از منظر علامه جعفری است که بر پایهٔ مکتب اهل بیت در حوزهٔ اخلاق و تربیت اخلاقی، نظریه‌پردازی کرده است. راهبرد این تحقیق کیفی و راهکار اجرایی به‌صورت کتابخانه‌ای و رویکرد آن تحلیل محتوا و روش توصیفی_تحلیلی است. نتایج و دستاوردهای مهمّ این تحقیق عبارت است از: شناسایی اصول اخلاقی، شامل اصل حیات معقول، تعقل و اندیشه‌ورزی، تقوا، وجدان، آزادی و هم‌چنین شناسایی روش‌های تربیت اخلاقی، مانند روش تربیت عقلانی، توجه به تفاوت‌های فردی، عبرت‌آموزی از امور دنیوی، شکر و یادآوری نعمت‌ها، گوش سپردن به ندای مرگ، توبه، محاسبهٔ نفس و سرمشق‌گیری.

واکاوی اصول و روش های تربیت اخلاقی از منظر علامه محمدتقی جعفری مریم واحدی , فریده غریبی ممسنی 1  چکیده از آنجا که لازم است تربیت , فرآیندی جامع و کامل داشته باشد, باید به تمام زوایای وجود انسانی و همه استعدادها و توانایی های طبیعی و فطری او توجه و برای رشد, پرورش و هدایت آنها برنامه ریزی شود. نتایج و دستاوردهای مهم این تحقیق عبارت است از: شناسایی اصول اخلاقی, شامل اصل حیات معقول, تعقل و اندیشه ورزی, تقوا, وجدان, آزادی و هم چنین شناسایی روشهای تربیت اخلاقی, مانند روش تربیت عقلانی, توجه به تفاوتهای فردی, عبرتآموزی از امور دنیوی, شکر و یادآوری نعمت ها, گوش سپردن به ندای مرگ, توبه , محاسبه نفس و سرمشق گیری. ١- اصل حیات معقول مهم ترین و نخستین اصلی که میتوان از آراء و اندیشه های علامه جعفری استنباط کرد, عینیکردن هدف و فلسفه زندگی است ؛ براین اساس, تعلیم و تربیت در حیات معقول موظف است با توجه به دگرگونی نظام روحی و روانی متعلم به انتقال اصول اساسی تربیت بپردازد, به طوری که متعلم در مرتبه ای قرار گیرد که ضرورت این اصول اساسی را آنگونه درک نماید که ضرورت آب و ٨٩ غذا را برای زندهماندن احساس میکند و معتقد است که اگر تعلیم و تربیت غیر از این باشد, یعنی حقایقی را که به عنوان اصول تعلیم و تربیت به افراد عرضه میشود, بیرون از ذات خود بدانند و فطریات خود را نادیده بگیرند, نه تنها از رشد و کمال باز خواهند ماند, بلکه تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار خواهند گرفت (جعفری,.