چکیده:
در سیره تربیتی امام هشتم، علیبنموسی الرضا علیه السّلام اشارههایی لطیف و متفکرانه درباره مولفههای اخلاقی انسان کامل میتوان یافت که نشاندهنده ژرفنگری و ثبات اندیشههای الهی امام است و جامعه اسلامی باید همچنان نسبت به فراگیری آن عطشناک و آزمند باشد. بنابراین، این روایتهای پربار یکی از منابع غنی در پرورش نسل اسلامی است. در شعرهای ابیالعتاهیه، شاعر عهد عباسی، نیز شعرهایی با محتوای اخلاقی میبینیم که علاوهبر بازتاب موقعیت سیاسی و اقتصادی و فرهنگی جامعه، تداعیگر معانی آیات قرآن کریم و انعکاسدهنده اندیشههای ناب و کلام ائمه معصوم علیهم السّلام هستند. هدف این پژوهش تطبیقی که با روش تحلیلیتوصیفی انجام شد، بررسی رویکردهای اخلاقی انسان کامل در پرتو سخنان گوهربار رضوی و اشعار شاعر زهد و حکمت، ابیالعتاهیه بود.
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی ارزش های اخلاقی در روایت های رضوی و اشعار ابی العتاهیه فرشته صفاری * چکیده در سیرٔە تربیتی امـام هشـتم ، علی بن موسـی الرضـاع اشـاره هایی لطیـف و متفکرانه دربارٔە مؤلفه های اخلاقی انسان کامل میتوان یافت کـه نشـان دهنـدٔە ژرف نگری و ثبات اندیشه های الهی امام است و جامعۀ اسلامی بایـد همچنـان نسبت به فراگیری آن عطشناک و آزمند باشد.
در ادامـه فقـط بـه ذکـر چنـد نمونـه از آن میپردازیم : 49 خودشناسی انسان خـداجو در همـۀ احـوال بایـد بـرای شـناخت خـویش تـلاش کنـد و امام رضاع در این زمینه فرمودنـد: «َافَضـلُ اْلَعقـلَ مْعرَفـُة الانسـانَ نْفَسـُ»؛ ِ ِ بالاترین درجۀ عقل خودشناسـی اسـت (علامه مجلسـی، ج ۷۸، ۱۴۰۴:۳۵۵).
پرهیز از غرور و تکبر یکی از کیدهای بسیار مهم شیطان برای سرنگونی انسان نیکوکار، ایجاد غرور و 61 تکبر در وی به دلیل انجام کارهای نیک اسـت و ایـن نکتـۀ ظریفـی اسـت کـه امام رضاع نیز به اهل ایمان یادآوری کرده اند: «الُعْجُب درجاٌت : منها أن یزین لْلَعبد سوَءَ عَملهَ فیراُهُ حْسَنًاَ فیعجُبُهَ و یحَسـُب ِ ِ ِ ِ ِ أّنُه یحسُنُ صنعًاَ و منها أن یؤمن العبُد برّبهَ فیمّن علی اّٰللهَ و ّٰلله المَّنة علیه فیـه »؛ ِ ِ ِ ِ ِ خودپسندی و خودبینی مراتبی دارد: یکی اینکه آدمی کار بد خود را خوب و زیبا جلوه می دهد و خیال میکند کارش درست است ؛ دیگر اینکـه آدمـی بـر ایمانش به خدا منت بگذارد درحالیکه خداوند بر او منت دارد؛ [چراکه بـه او توفیق ایمان داده است ] (علامه مجلسی، ج ۷۳، ۱۴۰۴: ۳۱۰).