چکیده:
دگردیسی ارزشها، به تغییرات سریع در ارزشهای اجتماعی اطلاق میشود. این تغییر در ارزشهای اجتماعی ایران در حال رخدادن است. تغییرات سریعی که حکایت از کندی تثبیت ارزشهای بهدست آمده در جامعه است. این نوع از دگردیسی، سبب عقبماندگی جوامعی خواهد شد که در معرض آن قرار میگیرند. البته تمامی دگردیسیها مذموم نیست بلکه ملاکِ مدح و ذم آن از منظر اسلام، رنگ الهیداشتن است. این پژوهش با روش تحلیل تفسیری، بهدنبال پاسخ به این سوال است که ارزشها چیست و چگونه میتوان با دگردیسی ارزشها مقابله کرد؟نتایج نشان میدهدکه در اسلام، ارزشهای ثابتی وجود داردکه در شرایط گوناگون قابل تغییر نیستند و راه مقابله با آن، آگاهیبخشی به تودههای اجتماعی، عملکردهای جمعی، جلوگیری از ستیز نسلی و برخورد قاطعانه در نظرگرفته شده است. توجه به آموزههای دینی و استخراج راهکارهای مواجهه با دگردیسی ارزشها، از یافتههای جدید این پژوهش محسوب میشود.
The transformation of values refers to rapid changes in social values. Such changes in values are taking place in the Iranian society: rapid changes that reflect the sluggishness in the stabilization of values in society. This kind of transformation will cause the backwardness of the communities that are exposed to it. Of course, all metamorphoses are not blameworthy, but the criterion for praising and blaming it, from the perspective of Islam, is having the color of divination. The present paper, with an interpretive analysis method, seeks to answer the question of what values are and how can counteract the transformation of values?
The results show that in Islam, there are fixed values that cannot be changed in different conditions, and the way to deal with its transformation is to inform the social masses, collective actions, to prevent generation conflict, and to take a decisive approach. Considering religious teachings and developing solutions to the transformation of values, is one of the new findings of this research.
خلاصه ماشینی:
این دیدگاه در تعامل با آموزههای اسلامی بدینصورت نمایان میشود که ارزشهای برگرفته از اسلام دارای نوسان و تغییرات نخواهد بود و میتواند دارای ثبات باشد و ارزش اخلاقی تلقی میگردد (مصباح یزدی، 1381: 45) و از دگردیسی و نسبیت و هرج ومرج ارزشی دور باشد و با گذز زمان از حالت مثبت خود خارج نشود؛ البته ممکن است، توسط عمل تودههای اجتماعی، دچار شدت و ضعف گردد و یا تغییر کند.
"/> 9 درباره ترک امر بهمعروف و نهی از منکر هشدار داده است؛ به این مضمون که اگر جامعه، ارزشهای خوب را رها کند و به سمت انحرافات حرکت نماید و کسی نیز آن را کنترل نکند، باید منتظر عذاب و بحرانهای اجتماعی باشد (مجلسی، 1403ق، ج 97، 92 و هلالی، 1387، ج 2 و فیض کاشانی، 1404ق، ج 15: 175)؛ البته از نگاه اسلامی این بحرانها بهصورت سنتهای الهی بهوجود میآید، همانند سنت املاء<FootNote No="74" Text=" املاء؛ یعنی خدای سبحان بر نعمتهای مادی و دنیوی اهل باطل میافزاید تا فریفته و مغرورگردند و بر کفر و ظلم خود بیافزایند تا استحقاق عذاب بزرگتری گردند.
نتیجهگیری آنچه که تاکنون در این نوشتار، درباره تثبیت ارزشها، از نگاه اسلامی، به آن دست یافتیم، آن است که: از طریق فراگیرکردن آگاهیهای اسلامی و تفکر در خودشناسی و محیطزیست (آفاق و انفس)، میتوان به گسترش ارزشهای اسلامی پرداخت و از طریق فرآیند اجتماعیشدن که توسط کارگزاران آموزشی، اقتصادی، سیاسی، مذهبی و خانوادگی انجام میشود به ارزشهای اسلامی اهمیت داد و برای جلوگیری از دگردیسی و تغییرات ارزشی با مکانیزمهایی همچون: کار جمعی و جلوگیری از ستیز نسلی و نیز ظلمستیزی، با قاطعیت عمل کرد.