چکیده:
تغذیة خاک با مدیریت اصولی مصرف کود به نحوی که عملکرد را با حداقل کردن آسیبهای زیستمحیطی حداکثر کند، اهمیت خاصی دارد. عناصر نیتروژن (N)، فسفر (K) و پتاسیم (P) مهمترین مواد غذایی مورد نیاز گیاه میباشند. به دلیل اینکه استفاده از کودهای شیمیایی میتواند خطرات جدی برای محیط و سلامت جامعه ایجاد کند، هدف از مطالعة حاضر تعیین ترکیب بهینة کودهای مصرفشده در تولید برنج در منطقة گهرباران ساری با استفاده از مدل برنامهریزی آرمانی و نظریة بازیها است. دادههای مطالعة حاضر از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبة حضوری با 198 کشاورز منطقة گهرباران در سال 1394-1393 جمعآوری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف کود برای محصولات برنج طارم و برنج شیرودی در میان کشاورزان نماینده بهطور متوسط بیشتر از حد بهینه بوده و موجب افزایش آلودگی خاک به مواد شیمیایی شده است. پیروی از الگوی بهینة ارائه شده در این مطالعه برای مصرف کود، موجب کاهش آلودگی خاک به مواد شیمیایی، کاهش هزینة مصرف کود و افزایش تولید به ازای هر واحد مصرف کود میشود. لذا کشاورزان با تامل در نتایج مطالعاتی نظیر مطالعة حاضر میتوانند مصرف کودهای شیمیایی را مدیریت نمایند و در این راستا سازمانهای کشاورزی نیز در ترویج کشت محصولات ارگانیک کوشا باشند.
خلاصه ماشینی:
نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف کود برای محصولات برنج طارم و برنج شیرودی در میان کشاورزان نماینده به طور متوسط بیشتر از حد بهینه بوده و موجب افزایش آلودگی خاک به مواد شیمیایی شده است .
حسن و همکاران (١٠) با استفاده از الگوی برنامه ریزی آرمانی به تعیین ترکیب کود بهینه برای کشت محصول فلفل در سونگی مالزی پرداختند و نشان دادند با مصرف مواد مغذی به صورت بهینه در این منطقه ، هزینه کشت فلفل به مقدار ١٥٨٣ دلار در هکتار کاهش یافته است .
مقادیر a و b (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: یافته های تحقیق نتایج حاصل از حل مدل برنامه ریزی آرمانی در ارتباط با گروه اول برنج طارم در سناریوهای مختلف عملکرد این محصول و هزینه کود در هر هکتار در جدول ٦ قابل مشاهده می باشد.
نتایج تئوری بازیها برای تصمیمات هزینه برای مصرف کود (ده ریال) و عملکرد برنج طارم- گروه دوم (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: یافته های تحقیق 43 مقایسه مقدار فعلی و بهینه مصرف هر کود برای محصول طارم در گروه دوم در جدول ١٠ نشان داده شده است .
مقدار مصرف کود در هرهکتار در شرایط بهینه و فعلی (برنج شیروی)- گروه اول (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: یافته های تحقیق نتایج مربوط به مصرف کود در شرایط فعلی برای برنج شیرودی نشان می دهد که میزان استفاده از هر دو نوع کود اوره و پتاسیم سولفات بیشتر از نیاز خاک بوده است .
Environmental approach in determination of optimal cropping pattern using goal programming model (Case study: Varamin area).