چکیده:
نظر به اینکه تفسیر قرآن یکی از مهمّترین شاخه¬های علوم اسلامی است و از طرف دیگر بعضا با متون ادبی و فارسی پیوند خورده است که این امر به نوبه خود موجب غنای این متون ادبی شده است. لذا بر آن شدیم که در این مقاله، تفاسیر کشف الاسرار میبدی و المیزان طباطبایی را بصورت تطبیقی روش شناسی کرده و سیر اجمالی در این دو تفسیر داشته باشیم و در نهایت تفاوت دیدگاه دو مفسّر و عارف ایرانی را در فهم و دریافت از متون دینی مقایسه کرده و نقاط قوّت و ضعف این دو تفسیر را شناسایی کنیم. در این مقاله جایگاه و امتیاز و بعضا نقاط ضعف این تفاسیر مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. آنچه که در خلال متن تفسیری کشفالاسرار دیده می¬شود صبغة عرفانی و تاویلات ذوقی است در حالی که المیزان صبغة علمی و فنّی داشته و عرفان مفسّر، تاثیر کمتری در نگارش وی داشته است.
خلاصه ماشینی:
روش شناسی تطبیقی تفاسیر کشف الاسرار میبدی و المیزان علاّمه طباطبایی ابراهیم نخعی 1 سیّد محمّدعلی ایازی 2 چکیده نظر به اینکه تفسیر قرآن یکی از مهمّترین شاخههای علوم اسلامی است و از طرف دیگر بعضاً با متون ادبی و فارسی پیوند خورده است که این امر به نوبه خود موجب غنای این متون ادبی شده است.
میبدی قرائات قرآن را به فراخور متن تفسیر تا حدودی بیان میدارد بیان مفردات آیه و شأن نزول آیات و سبب ورود روایات و بررسی و استفاده از سایر اقوال و آراء مفسّرین در کشف الاسرار به وفور دیده میشود و پس از آن در سه نوبت به شرح و تفسیر آیات میپردازد.
» (میبدی، 1376، ج 5،60) 4 در مورد تعامل این تفاسیر با حدیث، میتوان به موارد زیر اشاره نمود: میبدی با یاد کردن حدود هزاران حدیث در طول تفسیر، و استفاده مناسب از آنها در ذیل آیات، تسلّط بسیار بالایی بر احادیث و کتب حدیث داشته و احادیث فراوانی را حفظ بوده است.
تفسیر کشف الاسرار به جهت سبک خاصّ نوشتاری مفسّر و وجود اقوال و آراء و احوال اهل عرفان و روایات منقول عرفانی بسیار حائز اهمّیّت میباشد و تفسیر المیزان به رغم این که مؤلّف آن، خود از اهل عرفان میباشد، این ذوق عرفانی در روش علمی مفسّر تأثیر نداشته و مفسّر به روش قرآن به قرآن و ارتباط آیات به یکدیگر به تفسیر قرآن پرداخته است.