چالشهای شبیه‌سازی درمانی انسان مقاله

شبیه‌سازی انسان به معنای خاص، در سالهای اخیر موضوع مباحث جدی اندیشمندان قرار گرفته و نگرانی‌هایی را ایجاد نموده است. هر چند درباره شبیه‌سازی تولیدی تا حدود زیادی تکلیف روشن شده است و تمایل جهانی نسبت به منع آن شکل گرفته، اما درباره شبیه‌سازی درمانی و تحقیقاتی نتیجه مشخصی حاصل نشده است. در این مقاله سعی شده است تا دلایل اصلی مخالفت با این نوع شبیه‌سازی بررسی گردد و از آنجا که کانون مباحث مزبور، وضعیت حقوقی جنین است به این موضوع توجه ویژه‌ای شده و تلاش کرده‌ایم تا با توجه به مبانی حقوق ایران تحلیل درستی نسبت به آن ارائه دهیم.

در این مقاله سـعی شـده اسـت تـا دلایـل اصلی مخالفت با این نوع شبیه سازی بررسی گردد و از آنجا که کانون مباحـث مزبور، وضعیت حقوقی جنین است به این موضوع توجه ویژهای شده و تلاش کردهایم تا با توجه به مبانی حقوق ایران تحلیل درستی نسبت به آن ارائه دهیم . هرچند شـبیه سـازی در طبیعـت (در موجـودات تـک سـلولی مثـل باکتری ها؛ در گیاهان با قلمه زنی و خوابانیدن ؛ در حشرات مثل زنبور و در انسانها با دو تکه شدن سلول تشکیل شده از تخمـک و اسـپرم ) همیـشه وجـود داشـته اسـت ٣، امـا موضوع شبیه سازی به معنای خاص کلمه که با انتقال هسته سلول غیرجنـسی بـه داخـل * استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی 1 Cloning 2 Asexual Reproduction 3 Christopher Alexander Pynes, "Human Cloning and Moral Status", Ph. D. بنابراین برای تولید جنین ، تخمکهای زیادی مـورد نیـاز اسـت و ایـن امـر زمینـه سـوء 18 National Legislation Concerning Human Reproductive and Therapeutic Cloning, ibid. این نکته هم که جنینی که در شبیه سـازی درمـانی از بـین مـیرود بـرای همین امر تولید شده و نه برای بازتولید انسان ، واقعیت را تغییر نمی دهد و از بین بـردن 23 جنین با کرامت بشری ناسازگار است . نتیجه از آنچه گفته شد روشن گردید که مسأله اصلی شبیه سازی درمانی و تحقیقاتی که هدف از آن باز تولید انسان نیست بلکه درمان و معالجه اوست وضعیت حقوقی جنینی اسـت که قرار است پس از به دسـت آوردن سـلولهای بنیـادی ، از بـین بـرود.