چکیده:
«عدالت» همواره آرمان دیرینه بشریت بوده و خواهد بود به گونهای که ریشه بسیاری ازاختلافات و مخاصمات را باید درعدم دستیابی نوع بشر و یا جوامع بدان جستوجو نمود. انسان به مقتضای ذات خویش همواره خواهان عدالت در هر زمان و مکان و در روابط اجتماعی خویش بوده است. سازوکارهایی که در این مسیر در حقوق داخلی جوامع مختلف صورت گرفته تا حدود زیادی تضمین کننده عدالت گردیده است اما به دلیل فقدان، نقصان و یا عدم کارایی چنین سازوکارهایی در حقوق بینالملل، اجرای کامل و مطلق عدالت با مشکلات خاص خویش روبهرو بوده و راه دشواری را در پیش رو دارد. اگر چه نمیتوان به ضرس قاطع مبنای الزامآور بودن حقوق بینالملل در حال حاضر را، عدالت و تحقق آن دانست با این حال نمیتوان منکر رویکرد و تمایل جامعه بینالمللی به این موضوع و وضع اصول و مقرراتی بر این مبنا گردید و این روند در حال تکامل است.
خلاصه ماشینی:
در خصوص نقش عدالت در حقـوق بـین الملـل اسـلام نـک : محمـد آشوری و دیگران، حقوق بشر و مفاهیم مساوات، انصاف و عـدالت ، (تهـران: دانـشکده حقـوق و علـوم سیاسـی دانشگاه تهران، ١٣٨٣)، صص ١٤٠-١٢٠؛ مجموعه مقالات مجله اندیشه حوزه، سال هفتم ، ش ٢ (ویژه عـدالت و آرمان نهادهای اجتماعی است ، همانطوری که حقیقت بزرگ ترین آرمانی است که تفکـر می خواهد به آن دست یابد٤٩ و عدالت نهادهای اجتماعی ضمن تفاوت اما در عین حال ارتباط با عدالت شخصی و عدالت ناظر به موارد خاص، به عنـوان پایـه و اسـاس ایـن نظریه با مسائلی چون اختیارات و مسؤولیت های مربوط به مقامات عمومی و حقـوق و تکالیف های ناشی از مشاغل اجتماعی سر و کـار دارد و از سـویی بـه حـذف امتیـازات خودسرانه و ایجاد ساختاری برای فعالیت می پـردازد تـا موازنـه لازم در میـان مطالبـات اجتماعی رقیب و متضاد را فراهم آورد.
پیشین ، صص ٤٢-٢٤١؛ همچنین ، نک : مهناز اخوان خرازیان، «تحول حق تعیین سرنوشـت در چـارچوب ملل متحد»، مجله حقوقی ، ش٣٦، سال ١٣٨٦، صـص ١٣٩-١٣٣؛ و ایـان برانلـی ، حقـوق بـین الملـل در واپـسین سال های قرن بیستم ، ترجمه صالح رضایی پیش رباط ، (تهران: انتشارات وزارت امور خارجـه ، ١٣٨٣)، صـص ٥٧- .
آلکساندر ارکلش ویلی ، «تأثیر قواعد آمره حقوق بین الملل بر تفسیر و اجرای قطعنامه های شورای امنیت »، ترجمه و تحقیق سید قاسم زمانی ، مجله پژوهشهای حقوقی ، ش ٧، س ١٣٨٤، صص ٩٨-٥٦.