چکیده:
پژوهش حاضر با هدف تبیین قرآنی الگوهای رفتار اجتماعی در جامعة دینی انجام گرفته، تا ابزاری ارزشمند برای طراحان برنامة درسی کشور باشد. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و به‌منظور گردآوری داده‌های لازم، و نیل به اهداف پژوهش، منابع موجود و مرتبط با تحقیق، با شیوه‌های کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که جامعة دینی جامعه‌ای است که فرهنگ و روش‌های رفتاری آن از تعالیم دینی و وحیانی برخاسته باشد و اعضای آن در مواجهه با مقوله دین، تمام ابعاد وجودی خویش اعم از بینشی، گرایشی و کنشی را به‌کار بندند؛ در این جامعه دلبستگی و شیدایی به دین و ارزش‌های دینی بر هر دلبستگی دیگر غلبه داشته است، و بنابر آیات قرآن کریم الگوهای رفتار اجتماعی متناسب با آن در پنج محور شامل: رفتارهای فردی مطابق با ضرورت‌های جمعی، رفتارهای تعاملی با سایران، رفتارهای اقتصادی، رفتارهای سیاسی و رفتارهای مرتبط با ایفای تکالیف اجتماعی، قابل تبیین است.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش بیانگر آن است که جامعة دینی جامعه‌ای است که فرهنگ و روش‌های رفتاری آن از تعالیم دینی و وحیانی برخاسته باشد و اعضای آن در مواجهه با مقوله دین، تمام ابعاد وجودی خویش اعم از بینشی، گرایشی و کنشی را به‌کار بندند؛ در این جامعه دلبستگی و شیدایی به دین و ارزش‌های دینی بر هر دلبستگی دیگر غلبه داشته است، و بنابر آیات قرآن کریم الگوهای رفتار اجتماعی متناسب با آن در پنج محور شامل: رفتارهای فردی مطابق با ضرورت‌های جمعی، رفتارهای تعاملی با سایران، رفتارهای اقتصادی، رفتارهای سیاسی و رفتارهای مرتبط با ایفای تکالیف اجتماعی، قابل تبیین است.
پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی، مفاهیم و عبارت‌هایی مانند طراحی برنامة درسی و عاملیت دین در آن، جامعة دینی، دیدگاه‌های جامعة دینی، رفتار اجتماعی، انواع رفتار اجتماعی و جهان‌بینی دینی و تأثیر حداکثری آن بر رفتار اجتماعی را مطرح کرده است، و سعی دارد به این سؤال اساسی پاسخ دهد که محورهای الگویی رفتار مطلوب اجتماعی بنا بر مفاد آیات قرآن کریم کدام‌اند؟ و مؤلفه‌ها و مصادیق آن شامل چه مواردی می‌شود؟ مطمئنا پاسخ‌گویی به چنین پرسشی می‌تواند ابزاری پایه‌ای برای طراحان برنامة درسی و تصمیم‌گیری‌های آنان در مراحل هدف‌گذاری، تعیین محتوا، انتخاب روش‌های یاددهی ـ یادگیری و نیز گزینش روش‌های ارزشیابی فراهم آورد؛ چراکه پژوهشگران مقاله حاضر معتقدند با وجود دینی بودن اسناد بالادستی برنامة درسی، باید ابزارها نیز دینی باشند.
در حقیقت، طراحان برنامة درسی با نگاه به یافته‌های این مقاله از انزوای حرفه‌ای خارج خواهند شد و اهداف مطلوبی را برای ترویج الگوهای رفتار اجتماعی در جامعة دینی تعیین می‌کنند و دلالت‌های آنها، ریشه‌ای خواهد شد، و حرکتشان حرکت به‌سوی ریشه‌ها و اصالت‌ها خواهد بود.
(
, 
, 
)
