رواج سکه‌های فارسی در دوره مغولان در شبه قاره هند مقاله

نویسنده: سرافرازی، عباس ؛ ابراهیمی، مریم ؛

مطالعات شبه قاره پاییز و زمستان 1397 - شماره 35 رتبه علمی-پژوهشی (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 61 تا 78 )

کلیدواژه ها: زبان فارسی شبه قاره هند کمپانی هند شرقی سکه ها مغولان هند سکه هند شاه

چکیده:

زبان فارسی یکی از ابزارهای نفوذ ایران در سرزمین های دیگر محسوب می شد. ازدوره مغولان هند، زبان فارسی حتی اشعار فارسی به سکه‌های مغولان هند افزده شد و تا پایان حکومت آنان اشعار فارسی بر سکه ها نقش بست. در ابتدا انگلیسی ها‌ مجبورشدند از زبان فارسی در سکه های خود استفاده کنند اما چون پی به اهمیت این زبان در هند بردند و آن را مانعی برای اهداف استعماری خود می دیدند در صدد بر اندازی آن بر آمدند و در این امر توفیق یافتند. اهمیت تحقیق در این است که در صدد است یکی دیگر از عوامل رواج زبان فارسی در هند یعنی سکه ها را مورد بررسی قرار دهد و به این سوالات پاسخ گوید که سکه های فارسی از چه زمانی در هند رواج یافته است؟ آیا سکه های فارسی در گسترش زبان فارسی در هند مؤثر واقع شده اند؟ روش پژوهش در این تحقیق روش تاریخی براساس شناسایی و معرفی سکه ها می باشد. یافته تحقیق عبارت است از اینکه برای اولین بار استفاده از زبان فارسی درسکه ها در هندوستان در دوره مغولان هند صورت گرفت. زبان فارسی تا پایان این سلسله بر روی سکه ها دیده می شود تا اینکه عوامل مختلفی از جمله استعمارگران کمپانی هند در صدد نابودی زبان فارسی بر آمدند و استفاده از زبان فارسی بر روی سکه ها از رونق افتاد.

خلاصه ماشینی:

١-٤- پيشينه تحقيق در اين پژوهش سکه هاي مغولان هند شناسايي و از نظر اهميتي که در رواج زبان فارسي در شبه قاره داشته اند مورد بررسي قرار گرفته است و جزو اولين کارهايي است که صورت مي گيرد. از اشعار فوق برگرفته شده از کتاب مجالس جهانگيري سکه هاي ذيل شناسايي شده است : شعر براي ماه آذر سکه شماره دو: به اگره سکه زد در ماه آذر شاه بحر و بر شهنشاه زمان شاه جهانگير ابن شاه اکبر سکه هايي نيز ضرب شده است که اشعار فارسي بر آنها نقش بسته اما ممکن است در متون نوشته شده در آن زمان به آنها اشاره نشده باشد از جمله سکه شماره سه با اين بيت : سکه زد در شهر آگره خسرو گيتي پناه ابن اکبر نورالدين جهانگير پادشاه لاهوراز شهرهايي بود که در دوره مغولان هند اهميت زيادي يافت و در رشد فرهنگ و زبان و ادب فارسي در شبه قاره سهمي به سزا ايفا نمود در اين شهر جهانگيرشاه سکه هايي زد که ياد مسعود سعد سلمان لاهوري را تازه نمود در تحقيقي که به نام سکه هاي موزه لاهور صورت پذيرفته اين اشعار فارسي بر سکه ها خوانده شده است که نام لاهور و جهانگير در اين ابيات آمده است : به فروردين زر لاهور شد رشک مه انور ز نور شاه جهانگير ابن شاه اکبر مه ارديبهشت اين سکه ، در لاهور زد بر زر شهنشاه زمان شاه جهانگير ابن اکبر به ماه تير در لاهور زد اين سکه را بر زر ملک دين پناه شاه جهانگير ابن شاه اکبر در ماه بهمن چون مه انور شد ز لاهور بدور شاه نورالدين جهانگير ابن شاه اکبر در اسفندارمذ اين سکه در لاهور زد بر زر شهنشاه امم شاه جهانگير ابن شاه اکبر ( جعفري، ١٣٥١: ٥٠) سکه ( شماره ٤) با شعر فارسي در لاهوردر سال ١٠٣٠ هـ برابر سال ١٦ جلوس جهانگير ضرب شده است منظور از نور جهانگير فرزند اکبر شاه مغول است : زنام جهانگيرشاه اکبر نور هميشه باد آبروي سکه لاهور سکه ( شماره ٥) با شعر فارسي در احمد آباد در سال ١٠٢٧ برابر سال ١٣ جلوس توسط جهانگير شاه ضرب شده است ، وزن سکه ١١/٤٤٤گرم جنس نقره ، ضخامت ٢٠ميلي گرم از عنايت اله در احمد آباد زد سکه نورالدين جهانگير ابن اکبر پادشاه يکي از تحولات مهم ديگر در ضرب سکه در دوره جهانگير شاه ساختن بزرگترين سکه هاي جهان از نظر ابعاد و وزن مي باشد.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود