چکیده:
امروزه پدیده تقلب در بین دانشجویان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی به حدی شایع است که برخی صاحب نظران از آن به عنوان اپیدمی یاد می کنند. حادترین موضوع در این خصوص حالتی است که فراگیر شدن آن منجر به تغییر نگرش و درونی شدن آن در دانشجویان می شود. هدف این تحقیق تبیین مولفه های تاثیرگذار بر بروز پدیده تقلب در نظام آموزش عالی می باشد. این مطالعه پیمایشی در سال تحصیلی 89-90 بر روی 298 دانشجوی رشته کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه در دو مقطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد و در گرایش های مختلف کشاورزی انجام شد. انتخاب نمونه ها به روش انتساب متناسب انجام گردید. روایی محتوایی پرسشنامه مورد استفاده با استناد به منابع معتبر در حد مطلوب بود. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ در حد مطلوب برآورد گردید (78/0= ). نتایج تحلیل عاملی طیف طراحی شده تحقیق نشان دهنده تبیین 4 مولفه از مولفه های تاثیرگذار بر بروز پدیده تقلب در نظام آموزش عالی یعنی؛ ناهنجاری های برنامه ریزی آموزشی، درونی شدن فرهنگ تقلب در بین دانشجویان، ضعف مدیریتی و ضابطه مند نبودن قانون برخورد با افراد متقلب و عوامل محیطی با درصد تبیین 84/62 واریانس کل می باشد. همچنین نتایج تحقیق گویای این واقعیت بود که بین ارتکاب به انجام عمل تقلب دانشجویان با سن، جنس، رشته تحصیلی و دوره تحصیلی رابطه معنا داری وجود ندارد. این در حالی است که بین ارتکاب به انجام عمل تقلب دانشجویان با مقطع تحصیلی و معدل مقطع تحصیلی آنان رابطه منفی و معنا داری وجود داشت. با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده، مدیریت و مهار پدیده تقلب در جهت پیشگیری از شیوع آن به عنوان یک پدیده اپیدمی و غیر اخلاقی در نظام آموزش عالی امری ضروری به نظر می رسد.
خلاصه ماشینی:
لذا با توجه به اهمیت مطالعه و ارائه راهکارهای لازم در جهـت پیشـگیری از بـروز و شـیوع پدیده تقلب ، از سوی دیگر محدود بودن تحقیقاتی که در ارتبـاط بـا موضـوع مـذکور انجـام گرفته است ( تا آنجائیکه پژوهشگران تحقیق اطلاع دارنـد )، لازم اسـت توجـه و تحقیقـات بیشتری پیرامون این پدیده ضد ارزشی در بین دانشجویان به عمل آید تـا تمهیـدات لازم بـه منظور مقابله با آن به شیوه علمی طراحـی شـود.
این مؤلفه نیز با درصد تبیین ١١/٦٦ درصد از واریانس کل ، از جمله عوامل مهم و اثرگذار بر بروز پدیده تقلب است که عواملی چون ؛ عدم آگهی دانشـجویان بـه قوانین آموزشی، عدم ترتیب اثر دادن مسئولین آموزشی به تقلب های گـزارش شـده ، فراگیـر شدن تقلب در بین دانشجویان و عدم کنترل مسئولین را شامل می شود ( جدول ٥ ).
از دیگر مؤلفه های تبیین شده و اثرگذار بر بروز پدیده تقلب درونی شدن فرهنـگ تقلـب در دانشجویان است .
در ایـن خصـوص راهکارهای مدیریتی ذیل ارزشمند و قابل پیشنهاد می باشد: - ناهنجاری های برنامه ریزی آموزشی از جمله مؤلفه های مهم در بروز پدیده تقلب می باشـد که عواملی چون ؛ فشرده بودن زمان امتحانات ، حجم بالای درس ها، استاندارد نبودن سـؤالات و نیز نحوه برگزاری آزمون ها در آن تاثیر گذار می باشند.
- درونی شدن فرهنگ تقلب به عنوان یکی از مؤلفه های مهم در بروز پدیده تقلـب و رایـج شدن آن در بین دانشجویان ، منجر به کم رنگ شدن قبح و زشتی این عمل غیر اخلاقـی مـی- شود.