چکیده:
در آغاز قرن 21، شرکتهای تعاونی مصرف،به عنوان پیشگام نهضت تعاون و اولین نوع رسمی شرکتهای تعاونی در جهان،همچون انواع دیگر شرکتهای تعاونی،با بحرانهایی چون بحران سرمایه،ایوئولوژی،مشروعیت و مدیریت مواجه هستند.این بحران به حدی جدی است که فلسفه وجودی آنها را نیز تحت الشعاع قرار داده است.این شرایط بر بیشتر کشورهای جهان از جمله ایران حاکم است.اتحادیه بین المللی تعاون به عنوان مهم ترین مرجع رسمی نهضت تعاون در جهان، معنی دار ساختن عضویت اعضا در شرکتهای تعاونی را کارسازتریت راهکار جهت رویارویی با این بحران ها می داند.به همین دلیل،کمیته بین المللی تحقیقات این اتحادیه،مطالعات گستردهای انجام داده و از کشورهای عضو نیز خواسته است تا تحقیقات مشابهی را انجام دهند.این پژوهش به پیروی از این رویکرد جهانی برای بنای چارچوب نظری خود مفاهیم و نظریه های مرتبط با مشارکت و عوامل موثر بر آن را با تاکید بر سرمایه اجتماعی به طور عام و همین مفاهیم را با تاکید بر سرمایه اجتماعی در شرکتهای تعاونی مصرف کارمندی به طور خاص مورد بحث و بررسی قرار داده است.با توجه به تاثیر عوامل زمینه ای بر مشارکت و نیز ضرورت انعطاف پذیری روش مورد استفاده این تحقیق،رویکرد غالب در انجام این پژوهش کیفی است،اما از روش های کمی نیز استفاده شده است.گردآوری اطلاعات با بهره گیری از انجام مطالعه موردی ابزاری و توضیحی و استفاده از ابزارهای مشاهده نظام مند و غیر مداخله ای،پرسش نامه و مصاحبه طراحی شده و بررسی اسناد انجام گرفته است.نمونه گیری از اعضا جهت تکمیل پرسش نامه تصادفی است و با همه اعضای هئیت مدیره ،بازرسان و مدیر عامل مصاحبه هدفمند و طراحی شده انجام گرفته است.تحلیل داده ها نیز با استفاده از تحلیل محتوا و بهره گیری از الگوی به کارگیری قیاسی مقوله ها انجام گرفته است تا در نهایت ،به نظریه ای زمینه ای بینجامد.نظریه ای که بتواند بای افزایش مشارکت اعضا در تعاونی های مصرف کارمندی به کار گرفته شود.راه کارهای پیشنهادی برای افزایش مشارکت اعضا در شرکتهای تعاونی مصرف کارمندی،با رویکرد افزایش سرمایه اجتماعی در دو شکل شناختی و ساختاری در حوزه های دارای زمینه و ظرفیت تحقق مشارکت اعضا در این نوع شرکتها،ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
راه کارهاي پيشنهادي براي افزايش مشارکت اعضا در شرکت هاي تعاوني مصرف کارمندي ، با رويکرد افزايش سرمايۀاجتماعي در دو شکلِ شناختي ١و ساختاري ٢در حوزه هاي داراي زمينه و ظرفيت تحقق مشارکت اعضا در اين نوع شرکت ها، ارائه شده است .
بنا به نظر صاحب نظران حوزة تعاون ، يکي از مهم ترين عوامل مؤثر بر اين بحران ، توسعه نيافتن مردم سالاري ،معني دارنبودن عضويت اعضاو بالطبع وضعيت نامطلوب مشارکت در اين بنگاه هاي اجتماعي -اقتصادي است که امکان استفاده از نيرويي عظيم را که در اعضاو کارکنان تعاوني ها نهفته ، از بين برده است .
اين پژوهش بر آن بوده تا با نيم نگاهي به پروژة پيش گفته ، در قالب چارچوبي نظري که نشئت گرفته از مفاهيم و نظريه هاي مرتبط با مشارکت است ، باتأکيد بر نقش سرمايۀاجتماعي در بنگاه هاي اقتصادي و اجتماعي و با بهره گيري از مطالعۀ موردي ، به شيوه اي ژرفانگر به بررسي عوامل مؤثر مشارکت اعضا در يکي از شرکت هاي تعاوني مصرف کارمندي بپردازد و درنهايت ،راه کارهاو اقداماتي عملي را براي ارتقاي سطح مشارکت اعضا ارائه کند.
نظر اعضا در مورد روش هاي برقراري ارتباط با مدير عامل ، اعضاي هيئت مديره و بازرسان (به تصویر صفحه مراجعه شود) خلاصه و نتيجه گيري متأسفانه به نظرمي رسد در اکثر شرکت هاي تعاوني کشور، اصول ، اهداف و ارزش هاي تعاون ناديده گرفته مي شوند.
راه کارهاي افزايش مشارکت در شرکت هاي تعاوني مصرف کارمندي با رويکرد ايجادو تقويت سرمايه اجتماعي در اشکال شناختي و ساختاري (سطح کلان ) (به تصویر صفحه مراجعه شود)