چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی دو رویکرد طرحواره درمانی و روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران وابسته به مت آمفتامین انجام شد. این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (سه ماهه) با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل تمامی بیماران وابسته به مت آمفتامین شهرستان های تکاب و شاهین دژ در سال 1393 بود که از بین آنها تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب و به صورت نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروه اول آموزش طرحواره درمانی و گروه دوم روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد دریافت کرده و گروه کنترل هیچ نوع آموزشی دریافت نکردند. افراد هردو گروه آزمایش تحت 12 جلسه مداخلات درمانی به صورت جداگانه و هرهفته دوجلسه به مدت یک و نیم ساعت قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ (YSQ- SF) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آماره های توصیفی از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که طرحواره درمانی و روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری در تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران وابسته به مت آمفتامین موثر است (P<0/001). با توجه به این که طرحواره های ناسازگار اولیه در سبب شناسی سوء مصرف مواد در بیماران وابسته به مت آمفتامین نقش عمده ای دارد، پیشنهاد می شود در مراکز پیشگیری و درمان وابستگی به مواد، طرحواره های ناسازگار اولیه مورد توجه قرار گرفته و مداخلاتی بر اساس آن انجام گیرد.
This research carried out with the aim of two schema therapy and acceptance and commitment therapy (ACT) effectiveness comparing on early maladaptive schema in metamphetamine addicts. type of this research is clinical trial pretest- posttest and follow up (3 months) with control group. Statistical society included all of metamphetamine addicts in Takab and shahindejh town ship on 1393 that between them, 60 selected on snowball sampling method and settled on two experimental groups and one control group. First group learned schema therapy and the second one received acceptance and commitment therapy (ACT) and the control group had no learning. Members of two groups had separated 12 sessions of treatment intervention, every week two sessions on 1/30 hours. Research tools included demographic information questionnaire and Young scale questionnaire short form. In order to analysis data in addition to descriptive statistics used form analysis of variance with repeated measures. results showed that schema therapy and acceptance and commitment therapy in comparing control group was meaningful effective on regulating of early maladaptive schema in metamphetamine addicts. according to that early maladaptive schema have a main role in etiology on metamphetamine addicts, we offer to pay attention to early maladaptive schema in addiction prevention therapy centers and do some interventions up on it.
خلاصه ماشینی:
رويش روان شناسي، سال هفتم ، شماره ١ ، شماره پياپي ٢٢، بهار١٣٩٧ Rooyesh-e-Ravanshenasi, Vol. 7 (1), Spring2018 مقايسه اثربخشي دو رويکرد طرحواره درماني و روان درماني مبتني بر پذيرش و تعهد (ACT) بر طرحواره هاي ناسازگار اوليه در بيماران وابسته به مت آمفتامين A Comparing of two Schema Therapy and Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Attitudes Effectiveness on Early Maladaptive Schema in Metamphetamine Addicts کيومرث ارجمند قجور (نويسنده مسئول ) Kiumars Ardjmand Ghujur * Payamnoor University, Takab, Iran دانشجوي دکتراي تخصصي روان شناسي دانشگاه Arjomand_k@yahoo.