تاریخنامه طبری، گردانیده منسوب به بلعمی معرفی و نقد

"قزوینی در تعلیقات چهارمقاله‌ می‌نویسد: «و چیزی که مرا سابق به اشتباه انداخته بود و مراد مؤلف‌ را ابوعلی بلعمی انگاشته‌ام،لابد ترجمهء تاریخ طبری بوده‌ است که او را در نظر من از ادبا جلوه داده بوده است،و حال‌ آنکه به احتمال بسیار بسیار قوی ترجمهء تاریخ طبری فقط به‌ سعی و اهتمام و عنایت او بوده است نه به قلم شخص او مستقیما»(محمد قزوینی،تعلیقات چهارمقاله،ص 42) سخن مرحوم قزوینی در این باره جای هیچگونه شکی را باقی نمی‌گذارد که بلعمی به عنوان وزیر در کار تدوین تاریخ‌ طبری نظارت داشته و در پایان،با نوشتن مقدمه‌ای بر کتاب‌ نام خود را به عنوان مترجم مخلد ساخته و نگفته پیداست که‌ مترجمان و دبیران گمنام و بی‌نام و نشان عصر سامانی نیز با دریافت حق سکوتی درخور،خاموشی گزیده‌اند. متن اخیر تاریخنامهء طبری که به اهتمام آقای محمد روشن انتشار یافته تاکنون به تصحیح این متن از شش نسخهء خطی‌ موجود در کتابخانه‌های ایران و جهان استفاده نموده که اولین‌ نسخهء آن متعلق به موزهء انجمن همایونی آسیایی لندن‌ SAR مورخ 107 هجری بوده که عکس آن در کتابخانهء مرکزی دانشگاه تهران قرار داشته و به عنوان نسخهء اصلی‌ مرکزی دانشگاه تهران قرار داشته و به عنوان نسخهء اصلی‌ و پایهء کار و یا به اصطلاح پژوهشگران این زمینه از تحقیق، «نسخهء اساس»مورد استفاده قرار گرفته است. مهمترین دلیل من برای نوشتن این مطالب این است که‌ مبادا آقای دکتر محمدرضا باطنی بر این تصور نادرست باشند که همه باور کرده‌اند ایشان نقد بر کتاب غلط ننویسیم را از سر دلسوزی و دایگی زبان فارسی نوشته‌اند یا خاطر مبارکشان‌ بابت«کسانی که در نتیجهء خواندن این کتاب ممکن است‌ اعتماد به نفس خود را در کار برد زبان مادریشان از دست‌ بدهند1»آزرده شده است،و یا مهمتر از همه انگیزهء اصلی‌ ایشان«صداقت علمی»بوده است."