چکیده:
زبان تصویر به‌عنوان یکی از موثرترین وسایل ارتباطی قادر به نشر دانش و فرهنگ بوده است. تمبر
نیز به‌عنوان وسیله‌ایی که تصویر را منتقل می‌کند. نمود وسیعی از انتقال دانش و فرهنگ‌های
سیاسی دوره پهلوی دوم می‌باشد. برای دستیابی به این آمرء ابتدا تمبرهایی با مضمون سیاسی
شامل نقوش اسلیمی و ختاییء مورد مطالعه قرار گرفت. روش تحقیق به‌صورت توصیفی - تحلیلی
است و در پی یافتن وجود نقوش اسلیمی و ختایی و کاربرد این نقوش در تمبرهای این دوره
هستیم. در بررسی به این مورد دست یافتیم که نقوش اسلیمی و ختایی علاوه بر بار نمادین
بخشی از عناصر تزیینی محسوب می‌شود تا افراد با فرهنگ و هویت ایرانی آشنا شوند و با کمک
گرفتن کیفیت زیباشناختی, استعداد و قابلیت عناصر نقوش اسلیمی و ختایی به طراحی تمبر
بپردازند.
خلاصه ماشینی:
هدف این مقاله مطالعه نقوش اسلیمی و ختایی در طراحی تمبرهای سیاسی دوره پهلوی دوم می‌باشد.
از بین تمبرهای این دوره نمونه آماری ما شامل تمبرهایی با مضمون سیاسی که دارای نقوش اسلیمی و ختایی هستند.
) در دوره پهلوی دوم نسبت به دوره قبل (رضا پهلوی) تمبرها ازلحاظ طراحی، تعداد و تنوع در موضوع و رنگ افزایش‌یافته است و طبق جدول‌های بالا به این نتایج می‌رسیم: 1-در این دوره مانند دوره‌های قبل (پهلوی اول و قاجار) نقوش گیاهی به شکل حلقه‌گل یا به‌صورت حاشیه تزیینی مستطیلی در تمبرها به‌کاررفته است و جنبه زیبایی در تمبر را افزایش می‌دهد مخصوصا تمبرهایی که در آن پرتره پادشاه (محمدرضا پهلوی) قرارگرفته است.
تمبرهایی که نقوش اسلیمی و ختایی نقش بسته است دارای پرتره شاه و وقایع مهم است و دارای اهمیت بالایی بوده است که می‌توان علاوه بر جنبه زیبایی، این نقوش هویت ملی و فرهنگی را دارا می‌باشند که نمادی از هنر ایران می‌باشد.
9- در این دوره نیز در طراحی نقوش اسلیمی و ختایی از انواع قرینه‌سازی (آیینه‌ایی، انعکاسی) استفاده‌شده است.
نتیجه‌گیری نقوش اسلیمی و ختایی در تمبرهای سیاسی پهاوی دوم مشاهده شد و مورد مطالعه قرار گرفت؛ نقوش اسلیمی و ختایی در تمام قسمت‌های تمبر (حاشیه، متن، اطراف مبلغ تمبر) کار شده است که این نقوش‌ها ترکیب‌بندی مناسبی را در تمبرها ایجاد کرده است.
با توجه به این مورد که تمبر در دوره قاجار وارد ایران شد و برگرفته از هنر غرب و متخصصین اروپایی می‌باشد اما در تمبرها از المان‌های ایرانی استفاده شده است که شامل نقوش اسلیمی و ختایی در تمبرهای دوران پهلوی دوم می‌باشد.
(
, 
, 
)
