تبیین مفهوم «صدّ عن سبیل‌الله» در قرآن مقاله

نویسنده: رضوی کیا(بام زد)، سیده زینب ؛ اخلاقی، راضیه ؛

سراج منیر(دانشگاه علامه طباطبایی) پاییز 1396 - شماره 28 رتبه ب (وزارت علوم/ISC (‎39 صفحه - از 171 تا 209 )

کلیدواژه ها: قرآن سبیل سبیل‌الله صدّ عن سبیل بـه کـه عذاب هـا کفر

چکیده:

«صدّ عن سبیل‌الله» یکی از پرکاربردترین مفاهیم قرآنی است که به‌شدت در قرآن نهی شده‌است و شناخت تمام جوانب آن نیز منجر به بازشناسی بسیاری از معارف اسلامی می‌شود و ‌به‌رغم جایگاه تعیین‌کننده‌ای که در معارف قرآنی و اخلاقی و یا حتّی ارتباطی که با مباحث فقهی و کلامی دارد، چنان‌که باید و شاید، بازشناخته نشده‌است. «صدّ عن سبیل‌الله» به معنای «اعراض از راه خدا و منع و جلوگیری از راه خدا» به‌کار رفته‌است و شامل گفتارها، رفتارها و کردارهایی است که باعث بازداشتن مردم از راه خدا می‌شود. از مصادیق «صدّ عن سبیل‌اللّه»، ظلم است. در آیات قرآن نیز آنان که «صدّ عن سبیل‌الله» می‌کنند، ظالم دانسته شده‌اند. بازداشتن از راه خدا آثار و پیامدهایی دارد. پیامدهای دنیوی آن، مکافات اعمال این افراد است که در همین دنیا، گریبان بازدارندگان از راه خدا را می‌گیرد و پیامدهای اخروی آن عبارتند از انواع عذاب‌های الهی و سزا و کیفر نهایی این افراد.

خلاصه ماشینی:

مسـئلۀ اين تحقيق ، استخراج و ارائۀ مفهوم «صدّ عنْ سبيل الله » و مصاديق آن از مـتن قـرآن کـريم ، پيگيري تفسير آن و نيز تبيين گفته ها و ناگفته هاي مرتبط با آن بـه عنـوان امـري اسـت کـه ارتباط مستقيم با تمام رفتارهاي زندگي هر مسلماني دارد. همچنين ، در تفسـير آيـۀ {و لئنْ قتلْتمْ فـي سـبيل الله أوْ مـتّ مْ لمغْفـرة مـن الّلـه و رحْمـۀ خيْـرٌ ممّـا يجْمعـون }٣ (آل عمران /١٥٧)، از جابربن عبدالله انصاري روايت شده که امام باقر(ع ) فرمود مـراد از «سـبيل » در اين آيه ، امام علي (ع ) و اولاد طيبين (ع ) است و کشـته شـدن در ولايـت او منظـور اسـت » (شريف لاهيجي، ١٣٧٣، ج ١: ٣٩٥). اين تحريف و تکذيب آيات الهي شـامل تکـذيب خـدا و سـخن او، کتـاب او، پيـامبر او(ص ) و دربارة اهل کتاب ، کافران و همه است ،علامه در الميزان در تفسير آيۀ ١٦٧ سـورة نساء چنين بيان ميکند: «به جاي "صدّوا عن کتاب الله " فرموده است : {صدّوا عنْ سبيل الله } با اينکـه گفتار در نزول کتاب از ناحيۀ خدا بود و اين خود کوتاه گويي لطيفي است ، گويا فرموده است : کساني که کفر ورزيدند و از پيشرفت اين کتاب و ايـن وحيـي کـه کتاب متضمن آن است ، جلوگيري ميکنند، به راه خدا کفر ورزيده انـد و از آن جلوگيري کرده اند» (طباطبائي، ١٣٧٤، ج ٥: ٢٣٢).

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود