چکیده:
گسترده شدن حجم فعالیت بانک ها و موسسات مالی، افزایش تعداد ذینفعان و همچنیی گستردگی میزان اطالعات نامتقارن، نشانگر لزوم برقراری حاکمیت شرکتی در نظام بانکی عصر حاضر می باشد. وظیفه حاکمیت شرکتی در نظام بانکداری در قبال ترتیب سازوکاری که از کلیه حقوق ذینفعان این حوزه دفاع نماید بسیار سنگین است. در این میان بانکداری اسلامی ظرفیت بالایی در اجرای اصول حاکمیت شرکتی دارد. این نظام با دارا بودن محرک هایی همچون رقابت پذیری، قوانین و مقررات خاص در بانکداری اسلامی، الزام افراد به رعایت اخلاق اسلامی و شرایط اخالق مدارانه محیط اجتماعی - سیاسی جامعه اسلامی می توانید بسترساز مناسبی برای تحقق حاکمیت شرکتی در نظام بانکی باشید. همچنیی نظیارت، مدیریت ریسک و اعمال شفافیت از جمله ابزارهای نظام بانکداری اسلامی در پیاده سازی حاکمیت شرکتی است که نقش ها و مسئولیت هایی خاص را برای بازیگران اصلی این حاکمیت از جمله هیئت مدیره، مدیریت ارشد، سهامداران و سپرده گذاران به وجود آورده تا بتوانند به تحقق هر چه بهتر این امر مهم در بدنه نظام بانکی یاری رسانند.
خلاصه ماشینی:
همچنیی نظیارت، مدیریت ریسک و اعمال شفافیت از جمله ابزارهای نظام بانکداری اسلامی در پیاده سازی حاکمیت شرکتی است که نقش ها و مسئولیت هایی خاص را برای بازیگران اصلی این حاکمیت از جمله هیئت مدیره، مدیریت ارشد، سهامداران و سپرده گذاران به وجود آورده تا بتوانند به تحقق هر چه بهتر این امر مهم در بدنه نظام بانکی یاری رسانند.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) حاکمیت شرکتی را مجموعه روابطی ما بین هیئت مدیره، سهامداران و دیگر ذینفعان یک شرکت می داند که با تعیی ساختار، اهداف، ابزارهای دستیابی به این اهداف و نیز نظارت بر فعالیت ها، مشوقی برای هیئت مدیره و مدیران در پیگیری مسائلی است که منافع شرکت و سهامداران در آن قرار دارد و نیز تشویقی است برای آنکه از منابع به شیوه کارآتری استفاده نمایند.
این در حالی است که نیاز به تامین سازوکاری برای کاهش هزینه های احتمالی سوء استفاده از اطلاعات نامتقارن در بانکداری اسلامی مورد توجه می باشد؛ چرا که یکی از مهم ترین بخش های بانکداری اسلامی، عقود مشارکتی است و در این عقود، سپرده گذاران به نوعی مشارکت در سرمایه گذاری هایی دارند که بانک ها بطور قابل توجهی از اطلاعات بیشتری در مورد آن سرمایه گذاری ها برخوردار می باشند.
نتیجه گیری از آنجا که حاکمیت شرکتی سازوکاری برای هدایت فعالیت های موسسه مدنظر در راستای اهداف از پیش تعیین شده و به نوعی حفاظت از حقوق ذینفعان است؛ توانسته است در نظام بانکی اثرات خوشی از خود برجای گذارده و به بهبود چشمگیر وضعیت در بانک های کشورهای مختلفی منجر شود.
Basel Committee on Banking Supervision (Basel: BCBS), (Sep. 1999), "Enhancing Corporate Governance for Banking Organizations".
Basel Committee on Banking Supervision(Basel:BCBS), (Feb. 2006), "Enhancing Corporate Governance for Banking Organisations".