چکیده:
در پاسخ به پرسش متافیزیکی امکان زندگی پس از مرگ، برخی امکان زندگی پس از مرگ را با مادیانگاری سازگارتر مییابند تا مجردانگاری. لین بیکر از مشهورترین فیلسوفان دین معاصر است که از این ایده دفاع کرده و با بهکارگیری تعبیر «تقوم»، برای صورتبندی آن تلاش کرده است؛ اما تلاش او واکنشهایی را برانگیخته است. برخی از مخالفان، مشکل اصلی دیدگاه او را ناسازگاری درونی ایدههای او میدانند که در طرح کلی او برای پاسخگویی به مسئله زندگی پس از مرگ نقشی محوری بر عهده دارد؛ یعنی ایده «وحدت بدون اینهمانی». این مقاله در مسیری نزدیک و نه منطبق بر این خط انتقادی حرکت میکند. نشاندادن اینکه تأکید بر وحدت و همزمان نفی اینهمانی، علیالاصول ناسازگارند، هدف این مقاله نیست؛ بلکه نویسندگان در پی آناند که نشان دهند ایده «وحدت بدون اینهمانی» یا مادیانگاری غیرتحویلی فارغ از اینکه علیالاصول قابل دفاع هست یا خیر، در عمل با بهکارگیری مفهوم تقوم توسط بیکر، صورتبندی روشنی نمییابد؛ بنابراین طرح کلی بیکر بهشدت ابهام دارد. در بخش پایانی مقاله، کوشیدهایم با لحاظ امکانهای مفهومی در ادبیات جاری متافیزیک معاصر، بهویژه مفهوم تحقق، راههای برونرفت از ابهام را بررسی کنیم.
خلاصه ماشینی:
نشاندادن اینکه تأکید بر وحدت و همزمان نفی اینهمانی، علیالاصول ناسازگارند، هدف این مقاله نیست؛ بلکه نویسندگان در پی آناند که نشان دهند ایده «وحدت بدون اینهمانی» یا مادیانگاری غیرتحویلی فارغ از اینکه علیالاصول قابل دفاع هست یا خیر، در عمل با بهکارگیری مفهوم تقوم توسط بیکر، صورتبندی روشنی نمییابد؛ بنابراین طرح کلی بیکر بهشدت ابهام دارد.
با توجه به این نکات، بیکر ادعا میکند دیدگاه تقوم زمینه متافیزیکی بهتری برای بحث از امکان زندگی پس از مرگ بهدست میدهد و جایگزین بهتری نسبتبه ایدههای حیوانانگاری و نامادیانگاری است (بیکر، 1392، «ج»).
برای دستیابی به این هدف، نخست بهاختصار دیدگاه بیکر به نحو ایجابی و سلبی درباره ایدۀ تقوم را تبیین خواهیم کرد و سپس به طرح معنای تقوم شخص بر بدن و صورتبندی رابطۀ تقومی و مادیانگارانۀ شخص بر بدن خواهیم پرداخت.
2. تعریف تقوم مادی (material constitution) بیکر مادیانگاری مبتنی بر مفهوم تقوم را با لحاظ ویژگیهای یادشده اینچنین صورتبندی میکند: «اگر «Fبودن» و «Gبودن» دو ویژگی نوع اصلی متفاوت باشند، F بدون هرگونه ویژگی مصادف مانند G کاملا ممکن است.
3. صورتبندی مادیانگاری مبتنی بر مفهوم تقوم در باب شخص: با لحاظ آنچه در بندهای پیشین آمد، میتوان ایدۀ بیکر مبنی بر اینکه اشخاص انسانی افرادی مادی و متقوم به بدنهای انسانی هستند را این چنین تقریر کرد: (1) شخص متقوم به بدن است؛ همانطورکه مجسمۀ داوود اثر میکلآنژ به سنگ مرمر متقوم است.
فیالجمله باید گفت که ایدۀ اصلی مقاله این است که مجموعه ویژگیهایی که بیکر برای رابطۀ تقوم قائل میشود، میتوانند علیالاصول ناسازگار نباشند.