چکیده:
در این مقاله درصدد بررسی ارتباط سرمایهی اجتماعی با توسعهی پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای ۲۰ سال استان مازندران هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریههای پاتنام، فوکویاما، میسرا، انشتاین و دریسکل استفاده گردیده است. دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه از میان نمونهی آماری 400 نفری جمعآوری و با کاربرد دو نرمافزار SPSS و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایهی اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، هنجارهای تعمیمیافته، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعهی پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیستمحیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایینتر از متوسط قرار داشتند. یافتههای تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایهی اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تاثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعهی پایدار شهری داشتهاند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایهی اجتماعی و کلیهی متغیرهایش با توسعهی پایدار شهری معنادار شدند. در تحلیل رگرسیون چند متغیره، مدل رگرسیونی تحقیق و تاثیرات تمامی متغیرهای سرمایهی اجتماعی(به غیر از متغیر هنجارهای تعمیمیافته) معنادار شدند که بیشترین تاثیرات مستقیم را براساس ضریب Beta به ترتیب متغیرهای اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی بر روی توسعهی پایدار شهری داشتهاند. همچنین براساس نتایج روش مدلسازی معادلات ساختاری، مدل نظری تحقیق بر مبنای شاخصهای مختلف مانند CMIN/DF، RMSEA، NFI، CFI، PCFI و ... از برازش قابل قبولی برخوردار بود. نتایج یافتههای این تحقیق تایید کنندهی پیشینهی تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هرچه میزان سرمایهی اجتماعی و کلیهی متغیرهایش افزایش یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مولفههای توسعهی پایدار شهری میگردد.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي توصيفي تحقيق نشان داد که وضعيت شاخص سرمايه ي اجتماعي و تمامي متغيرهايش (آگاهي اجتماعي ، اعتماد اجتماعي ، هنجارهاي تعميم يافته ، مشارکت اجتماعي و انسجام اجتماعي ) و شاخص توسعه ي پايدار شهري و تمامي ابعادش (پايداري اقتصادي ، پايداري اجتماعي، پايداري زيست محيطي، پايداري کالبـدي و پايداري نهادي ) در سطح پايين تر از متوسط قرار داشتند.
(27 بنابراين در اين پژوهش برآنيم که : - بدانيم شاخص «سرمايه ي اجتماعي» و متغيرهاي آن (آگاهي، هنجارهاي تعميم يافته ، اعتماد، مشارکت و انسجام ) چه نوع ارتباطي با شاخص «توسعه ي پايدار شهري» در سطح استان مازندران دارد پيشينه ي تحقيق پيشينه ي داخلي صالحي اميري و همکاران (١٣٩١) تحقيقـي بـا عنـوان «طراحـي و ارائـه ي الگـو جهـت سنجش تأثير سرمايه ي اجتماعي بر ابعاد توسعه ي پايـدار» بـا اسـتفاده از روش پيمايشـي ارائه دادند.
به همين دليل است که با گسترش انقلاب صنعتي و ماشيني شدن زندگي انسان ها و عدم توجه به محيط طبيعي و استفاده بيرويه ي از آن ، بخصوص پس از جنگ جهاني دوم و تغيير نظام اقتصادي - اجتماعي به نفع شهرها، 1 Organization for Economic co-operation and Development (OECD) 2 Broad افزايش مهاجرت به شهرها و تمرکز بيش از حد جمعيت و امکانات در نقاط شهري منجر به آن شد که فشار به منابع ، تخريب محيط زيست ، بيکاري و آسيب هاي اجتماعي در اين مناطق بيشتر گردد (ملکي، ١٣٧٨ :٤٢).