چکیده:
اهداف: اضطراب حالتی- رقابتی به کلیه هیجانات موقتی ورزشکار در شرایط رقابتجویانه ورزشی اطلاق میشود که با نگرانی و تنش همراه است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب حالتی- رقابتی ورزشکاران جانباز در رشته فوتبال انجام شد.
مواد و روشها: این پژوهش نیمهآزمایشی، با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل در بین 30 نفر از ورزشکاران جانباز در رشته فوتبال در استان یزد اعزامشده به مسابقات کشوری جانبازان در سال 94-1393 انجام شد که با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه 120دقیقهای تحت آموزش برنامه مداخلهای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفت و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه اضطراب حالتی- رقابتی ماریتز و همکاران بود. تجزیه و تحلیل دادهها با نرمافزار SPSS 20، از طریق آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی انجام شد.
یافته ها: بین میانگین نمرات پسآزمون گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تفاوت معنیداری وجود داشت. به عبارت دیگر، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد منجر به افزایش معنیدار نمرات اعتمادبهنفس و کاهش معنیدار نمرات اضطراب جسمانی و شناختی در ورزشکاران شد (01/0>p). این بهبود در مرحله پیگیری نیز حفظ شد.
نتیجه گیری: مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش سطوح اضطراب (شناختی و جسمانی) و افزایش اعتمادبهنفس در ورزشکاران جانباز در رشته فوتبال موثر است.