چکیده:
کلیدر، روایتگر زندگی ایلیاتی های چادرنشین شمال خراسان و روابط آنان با روستائیان، شهرنشینان، حکومت است و همچنین طرح خصومت، اندیشه ها و احساسات، عشق ورزیها و آداب و رسوم قومی آنان. تلاش برای آگاه کردن مردم از حق و حقوق خویش، انتقادهای پی در پی و رؤیای تغییر ساختارهای سنتی، تلاش برای ایجاد رفاه عمومی، برابری و عدالت اجتماعی و مبارزه با ظلم و فساد و تبعیض و بسیاری موارد دیگر نشان می دهند که انسان و مسائل مربوط به او تا چه اندازه در کلیدر اهمیّت دارد. با تحلیل داستان میتوان دریافت که انسان و مسائل مربوط به او، دغدههها و تکاپوهایش از محورهای اصلی داستان است. انسان کلیدر را نمیتوان به طور کامل با مولفههای مکتب اومانیسم منطبق دانست اما برخی اوقات انسانمحوری کلیدر، به مفهوم اومانیسم غربی نزدیک و بعضاً با آن منطبق میشود.
خلاصه ماشینی:
انسان محوري در رمان کليدر محمود دولت آبادي عليرضا مناجاتي گروه زبان و ادبيات فارسي، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامي، بوشهر، ايران سيداحمد حسينيکازروني * گروه زبان و ادبيات فارسي، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامي، بوشهر، ايران ١ شمس الحاجيه اردلاني گروه زبان و ادبيات فارسي، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامي، بوشهر، ايران (تاريخ دريافت :٩٦/٦/٢٥ تاريخ پذيرش ٩٧/٢/٢) چکيده کليدر، روايتگر زندگي ايليـاتي هـاي چادرنشـين شـمال خراسـان و روابـط آنـان بـا روسـتائيان ، شهرنشينان ، حکومت است و همچنين طرح خصومت ، انديشه ها و احساسات ، عشق ورزيها و آداب و رسوم قومي آنان .
«مريم عسکري» در پايان نامه اي تحت عنوان «سنت و تجدد و انعکاس آن در آثار داستاني محمـود دولت آبادي» در دانشگاه تربيـت معلـم چنـين نتيجـه مـيگيـرد کـه : «نويسـنده مـورد بحـث در ميـان نويسندگان امروز نه تنها نويسنده اي نيست که فقط پايبند اصول و ارزش هاي دنياي کهن باشـد بلکـه آثار او بوضوح اين موضوع را نشان ميدهد که او بتدريج تحت تأثير نفوذ عناصر مدرنيسم قـرار مـي- گيرد و اين سير تحول در خلال آثار او قابل ملاحظه است .
ميپرسم : چيست ؟ چيست ؟» (همان : ٦٩١) نادعلي چارگوشلي در فلسفه وجود شک ميکند و حتـي بـه همـه پديـده هـاي اطـراف خـود هـم مشکوک است و با خود در مورد مسائل گوناگون واگويه هايي از جنس ترديد دارد: کيستي تو و چيستي در اين ابهام بيانتها؟ تو کيستي و بود و نبودت را چه فرقي هست ؟ و...