چکیده:
بارگاه مقدس رضوی هرچند خود منشا ظهور فرهنگ رضوی و نیز استمرار فرهنگ مودت
اهلبیت (علیهم السلام) است و در در مقاطع حساس تاریخ جولانگاه حرکتهای مذهبی بسیار
موثر در ثبات و همچنین گسترش فرهنگ شیعه بوده است. لیکن عظمت و شان این بارگاه
چنانکه شایسته است. رعایت نشده است. در این مان آنچه بیش از همه مشهود است. ضعف
آموزشهای فرهنگی و آداب زیارت حرم حضرات معصومین (علیهم السلام) است. همه ساله خیل
مشتاقان زیارت حرم امام رضا (علیه السلام) فرصت بسیار مغتنمی را در اختیار مسئولان و متولیان
فرهنگی کشور قرار می دهد که از طرفی عشق و محبت شیعیان زمینه بسیار مساعدی برای
فرهنگ پذیری ناب قرآنی و اهل بیتی ایجاد می کند که توجه برنامه ریزی و آموزشهای لازم»
موجب رشد و تعالی فرهنگی و خشنودی اهل بیت (علیهم السلام) و کسب رضایت و توفیق الهی
است؛ و از طرف دیگر غفلت از این امر بسیار مهم تضییع حق اولیاءالله و بی|حترامی به ساحت
قدسی این بزرگواران» موجب محرومیت از فلاحت و عدم بهرهمندی از توفیقات الهی می شود.
این پژوهش با استناد به آیات قرآن و تصریحات معصومین (علیهم السلام) و به روش تحلیلی»
در مرحلة اول درصده تبیین ضرورت شناخت امام معصوم (علیه السلام) و نیاز جدی به ارائه
آموزشهای معرفتافزا نسبت به مقام اهلبیت (علیهم السلام) و نیز بررسی وجوه مختلف
مردمشناسی زیارت و تاثیر آن بر فرهنگ عمومی و انسجام اجتماعی است و به صورت خاص,
لزوم توجه شایسته به «بایستههای فرهنگی و اجتماعی» و رعایت آداب زیارت مرقد مطهر امام
رضا (علیه السلام) را بررسی میکند.
خلاصه ماشینی:
ايـن پژوهـش بـا اسـتناد بـه آيـات قـرآن و تصريحـات معصوميـن (عليهـم السـلام ) و بـه روش تحليلي ، در مرحلـۀ اول درصـدد تبييـن ضـرورت شـناخت امـام معصـوم (عليـه السـلام ) و نيـاز جـدي بـه ارائـه آموزش هــاي معرفت افــزا نســبت بــه مقــام اهل بيــت (عليهــم الســلام ) و نيــز بررســي وجــوه مختلــف مردم شناسـي زيـارت و تأثيـر آن بـر فرهنـگ عمومـي و انسـجام اجتماعـي اسـت و بـه صـورت خـاص ، لـزوم توجـه شايسـته بـه «بايسـته هاي فرهنگـي و اجتماعـي » و رعايـت آداب زيـارت مرقـد مطهـر امـام رضــا (عليــه الســلام ) را بررســي ميکنــد.
بـر هميـن اسـاس ، شـيؤە توصيفـي ـ تحليلـي مقالـۀ حاضـر بـا رويکـرد قرآنـي و حديثـي ، در تبييـن ضـرورت معرفـت اهـل بيـت (عليهم السـلام ) بـه صـورت عـام ، و نيـز بيـان ارتبـاط و نقـش آن در تعالـي فرهنـگ زيـارت بـارگاه شـريف امـام رضـا (عليه السـلام ) بر اسـاس تفسـير آيـه شـناختي سـياق اول سـوره عنکبـوت و نيـز بررسـي نسـبت زيارت بـا مهندسـي فرهنگي و بررسـي وجـوه مختلـف مردم شناسـي زيـارت و تأثيـر زيـارت بـر فرهنـگ عمومـي و کارکـرد پالايشــي مرقــد مطهــر امــام رضــا (عليه الســلام ) از مباحــث بســيار مهــم و نوآوري هــاي خــاصّ ايــن پژوهــش اســت تــا بــا ارائــه ضــرورت درک صحيــح از مقــام و شــأن امــام رضــا (عليه السـلام ) زيارتـي تـوأم بـا معرفـت انجـام شـود به گونـه اي کـه روح و جسـم زائـر را بـراي کسـب معـارف دينـي و قرآنـي تأثيرگـذار آمـاده و زمينـۀ ارتقـا و رشـد فرهنگـي زائـران در مرقـد مطهـر رضـوي را فراهـم کنـد.