چکیده:
پدافند غیرعامل بهعنوان عاملی مهم در افزایش امنیت شهری رویکرد نوینی است که ماهیت وجودی آن بر افزایش سطح امنیتی با استفاده از روشهای غیرنظامی استوار است و در این راستا مدیریت و برنامهریزی صحیح بهعنوان مهمترین عامل در جهت افزایش امنیت و کاهش آسیبپذیریها مطرح است. هدف از این مقاله ارزیابی آسیبپذیری مسیرهای راهپیمایی و کاربریهای آن با رویکرد پدافند غیرعامل است. محدوده موردمطالعه، مسیرهای دهگانه راهپیمایی در شهر قم است که این مسیرها در تمامی شهر پخش و در نهایت به نقطه مشترکی که میدان مطهری (هسته مرکزی شهر) است ختم میگردند. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش مطالعه تحلیلی- پیمایشی است. بهطوریکه کاربریهای اطراف مسیرها پس از برداشتهای میدانی دستهبندیشده و به دنبال آن آسیبپذیری مسیرها و کاربریها در زمان بحران با استفاده از فرمول سطحبندی محاسبه گردیده است. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که در تعیین میزان آسیبپذیری مسیرهای راهپیمایی براساس شاخص طول مسیر شماره یک (خیابان صدوقی، میدان زنبیل آباد) با طول 5.9 کیلومتر و براساس شاخص امتیاز کل مسیر شماره نه (خیابان امامزاده ابراهیم، میدان سعیدی) با امتیاز 18.2 آسیبپذیرترین مسیرهای راهپیمایی در سطح شهر قم شناخته شدند. همچنین در زمان بحران بانکها و موسسات مالی و اعتباری و مراکز تجاری دارای آسیبپذیری بسیار زیاد بوده و پسازآن ادارات و ارگانهای دولتی و خصوصی دارای آسیبپذیری متوسط هستند.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی آسیبپذیری مسیرهای راهپیمایی و کاربریهای آن با رویکرد پدافند غیرعامل مطالعه موردی: شهر قم محسن کاملی 1 سید باقر حسینی 2 چکیده پدافند غیرعامل بهعنوان عاملی مهم در افزایش امنیت شهری رویکرد نوینی است که ماهیت وجودی آن بر افزایش سطح امنیتی با استفاده از روشهای غیرنظامی استوار است و در این راستا مدیریت و برنامهریزی صحیح بهعنوان مهمترین عامل در جهت افزایش امنیت و کاهش آسیبپذیریها مطرح است.
(خراشادی زاده و جلالی، 1390: 712) ایجاد امنیت و رفاه در مناطق شهری همواره بهعنوان یکی از مهمترین اجزای نظام مدیریت بحران بوده است و نقش بسیار مهمی در امنیت شهری دارد، ازاینرو در این راستا فناوری به همراه یافتههای محققان که در راستای ایمنی شهری و کاهش آسیبپذیری شهر و کاربریهای آن صورت میپذیرد میتواند در جهت بهینهسازی و افزایش امنیت فضاهای شهری و مسیرها مورداستفاده قرار گیرد.
در زمان راهپیماییها برای حفظ و حراست از آنها استفاده از سازمان شهری برای رسیدگی و کمک به امنیت شهر در زمانهای راهپیمایی لحاظ کردن دوربینهای مداربسته و حفاظتی در راستای رصد مسیرهای راهپیمایی و مدیریت آسیبهای احتمالی استفاده از گروههای ویژه ضدشورش در طول مسیرهای راهپیمایی بهخصوص مسیرهای مشترک و با آسیبپذیری بیشتر بهینهسازی و پخش کاربریهای خاص با آسیبپذیری بیشتر در سطح شهر بهمنظور کاهش آسیبپذیری در زمان بحران استفاده از تجارب مثبت کشورهای پیشرفته در زمینه مدیریت بحران، بهخصوص آشوبها و اغتشاشات شهری تصویب ضوابط و مقررات جامع در راستای تحقق اصول برنامهریزی شهری با رویکرد پدافند غیرعامل منابع 1.