چکیده:
در دوره صفوی، اغلب مردم، با عمرطبیعی می مردند؛ ولی بیماری های مسری و غیرمسری بسیاری نیز
رواج داشت که هر ساله جان بسیاری از مردم را می گرفت. نام بسیاری از این بیماری ها در منابع، ذکر
شده است. رایج ترین ترین بیماری های این دوره عبارتند از: طاعون، وبا، سنگ کلیه و مثانه، نقرس،
سیاتیک، دندان درد، سردرد، سفلیس، باد سرخ، باد فتق، دیفتری، حصبه عام، قولنج، ذات الجنب،
اسهال خونی، مینا مندو، انواع تب، استسقا، کچلی و آبله مرغان. هرچند منابع در مورد میزان مرگ و
میر مردم عادی اطلاعات کافی در اختیار ما قرار نمی دهند، اسامی بزرگان و پادشاهانی که بر اثر این
بیماری ها جان خود را از دست می دادند، ذکر شده است.
خلاصه ماشینی:
هرچنـد منابـع در مـورد میـزان مـرگ و میـر مـردم عـادی اطلاعـات کافـی در اختیـار مـا قـرار نمیدهنـد، اسـامی بـزرگان و پادشـاهانی کـه بـر اثـر ایـن بیماریهـا جـان خـود را از دسـت میدادنـد، ذکـر شـده اسـت.
در مـورد برخـی از پادشـاهان، شـاهزادگان و بـزرگان ایـن دوره فقـط نوشـته شـده اسـت کـه بیمـار شـدند یـا بیمـاری آن هـا بهبـود یافتـه و یـا بـر اثـر آن جـان خـود را از دسـت دادنـد؛ امـا نـوع بیمـاری، ذکـر نشـده اسـت .
شـاه نیـز بـا برخـی از درباریـان و حرمسـرا، شـهر را تـرک کـرد و وارد آذربایجـان شـد، امـا ش ـعلههای آتـش ایـن بیمـاری تـا آذربایجـان و بغـداد هـم گسـترش یافتـه بـود و بسـیاری از مـردم را بـه کام مـرگ کشـاند (قزوینـی ،1376: 216).
گفتـه میشـود کـه شـاه عباس دوم در اثـر ابتـلا بـه ایـن بیمـاری جـان خـود را از دسـت داد.
3. تب تـب یکـی از علائـم مهـم بسـیاری از بیماری هـای رایـج در ایـن دوره بـود کـه سـلامت و بهداشـت عمومـی را بـه خطـر میانداخـت و در برخـی مـوارد باعـث مـرگ و میـر می شـد.
پنجـاه روز ایـن بیمـاری ادامـه یافـت تـا اینکـه بالاخـره عارضـه تـب قطـع شـد و شـاه سـلامتی خـود را بـه دسـت آورد (همـان: 1/ 168).
یکـی دیگـر از شـاعران، بـه نـام شـفیعا در سـال 1081ق بـه ایـن بیمـاری دچـار شـد و بـر اثـر آن فـوت کـرد (همـان: 580).
میـر محمدباقـر از علمـای بـزرگ دوره شـاه سـلطان حسـین نیـز در سـال 1127 ق بـه ایـن بیمـاری دچـار شـد و جـان خـود را از دسـت داد (خاتـون آبـادی ، 1379:569).